Do UODO trafilło pytanie dotyczące przetwarzania danych osobowych rodziców i ich przetwarzania przez radę rodziców:

"Odpowiadając na pytanie jednego z inspektorów UODO stwierdził, że administratorem danych osobowych rodziców uczestniczących w radzie rodziców, jak i danych przetwarzanych na jej posiedzeniach jest szkoła, w ramach której ta rada działa, nie zaś sama rada rodziców.

Rada rodziców jest wewnętrznym organem szkoły, który reprezentuje ogół rodziców uczniów. Jej działanie regulują art. 83 i 84 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2018 r., poz. 996). Tworzenie rady rodziców jest obligatoryjne (za wyjątkiem szkół i placówek artystycznych określonych w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego). Rada rodziców posiada określone w ustawach samodzielne kompetencje, jednak mimo to nie można jej uznać za administratora danych osobowych, bowiem jest to organ wewnętrzny szkoły o charakterze społecznym, działający w ramach jej struktury organizacyjnej, nie posiadający osobowości prawnej. Rada rodziców nie ma również charakteru jednostki organizacyjnej i nie została wyposażona w przymiot zdolności prawnej (vide wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 czerwca 2017 r., sygn. akt I OSK 2505/16). Co więcej zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem rada rodziców nie ma zdolności sądowej, tzn. nie jest osobą fizyczną, osoba prawną, nie jest także jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną. Nie jest również organizacją społeczną w rozumieniu art. 33 § 2 k.p.a. uprawnioną do występowania w interesie rodziców uczniów (vide postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8 czerwca 2016 r., sygn. II SA WA 754/16; postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 czerwca 2012 r., sygn. I OZ 421/12; postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 lutego 2009 r., sygn. I OSK 121/09)."

Źródło:

uodo.gov.pl

17-06-2019

W wielu szkołach, przedszkolach od lat wiszą tablice, na których upamiętnieni zostali byli uczniowie, wychowankowie – przez zdjęcia opisane imionami i nazwiskami.

Czy pod rządami RODO dalej mogą wisieć?

Obowiązujące przepisy prawa nie przyznają uprawnienia jednostce oświatowej do publikowania zdjęć swoich absolwentów. A wizerunek jest chroniony nie tylko przez przepisy o ochronie danych osobowych (art. 6 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. (RODO), który określa możliwości przetwarzania danych osobowych), ale także przez ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 z późn. zm.), która w art. 81 określa warunki legalności rozpowszechniania wizerunku. 

Co zatem będzie decydowało o możliwości tworzenia takich miejsc pamięci?

Po pierwsze wyraźna zgoda każdej z osób lub jej przedstawiciela ustawowego (gdy absolwent nie jest jeszcze pełnoletni). Dotyczy to przede wszystkim zdjęć indywidualnych oraz grupowych prezentujących daną osobę na tle innych.

Po drugie spełnienie warunków określonych w art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. tzn. bez zgody można rozpowszechniać wizerunek osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych,  a także jeśli wizerunek osoby stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.

Po trzecie, gdy niemożliwa jest identyfikacja osób znajdujących się na zdjęciu. Bez zgody absolwentów można publikować zdjęcia zbiorowe (np. klasowe), które nie eksponują danej osoby, gdy dodatkowo nie towarzyszy im opis (w szczególności lista imion i nazwisk) lub inne elementy pozwalające na zidentyfikowanie tych osób lub zdjęcia są rozpowszechniane po upływie czasu, gdy na podstawie fotografii (oraz ewentualnie towarzyszących informacji) będzie niemożliwa identyfikacja wizerunku danej osoby z uwagi na jej wiek oraz zmianę wyglądu.

Podstawy prawne:

Art. 81. ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 z późn. zm.).

Więcej w e-szkoleniu "RODO w codziennej pracy nauczyciela - cz. III" 

Beata Linowska

26-02-2019

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych wydał decyzję w sprawie przetwarzania przez szkołę danych biometrycznych dzieci podczas korzystania przez nie z usług stołówki szkolnej.

Szkoła Podstawowa nr 2 w Gdańsku korzysta z czytnika biometrycznego przy wejściu do stołówki szkolnej, który identyfikuje dzieci w celu weryfikacji uiszczenia opłaty za posiłek.

Szkoła pozyskuje te dane i przetwarza je na podstawie pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych. To rozwiązanie funkcjonuje w placówce od 1 kwietnia 2015 r. W roku szkolnym 2019/2020 z czytnika biometrycznego korzysta 680 uczniów, a czterech uczniów z alternatywnego systemu identyfikacji.

Zgodnie z art. 106 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r., poz. 1148) w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. W związku z tym Prezes UODO stwierdził, że podstawą przetwarzania jakichkolwiek danych osobowych dzieci w związku z realizacją tego zadania szkoły nie mogła być zgoda, ponieważ podstawą do przetwarzania danych osobowych dzieci w tym celu przez Szkołę jest art. 6 ust. 1 lit. e RODO, zgodnie z którym przetwarzanie jest zgodne z prawem między innymi gdy przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi. Oznacza to, że Szkoła przetwarza dane osobowe ucznia na podstawie przepisów prawa, wykonując swoje ustawowe zadania. Nie potrzebuje zatem odrębnej zgody rodziców bądź pełnoletniego ucznia na przetwarzanie danych osobowych w związku z realizacją tych zadań, tj. świadczeniem usług przez stołówkę szkolną. Realizując tę usługę Szkoła może przetwarzać tylko te dane osobowe ucznia, które są niezbędne do świadczenia usług stołówki szkolnej. Prezes UODO wskazał, że przepisy prawa powszechnie obowiązującego wskazują rodzaj danych, jakie szkoła może pozyskiwać od swoich uczniów. Żaden z nich nie zezwala Szkole na przetwarzanie (pozyskiwanie i gromadzenie) danych biometrycznych (których przetwarzanie jest co do zasady zakazane w art. 9 ust. 1 RODO) uczniów w celu realizacji tego zadania. 

W takiej sytuacji zgoda Rodzica nie może być przesłanką legalizującą przetwarzanie danych biometrycznych, ponieważ zgoda stanowi podstawę legalizującą przetwarzanie danych osobowych jedynie wtedy, gdy nie istnieją inne przesłanki na to przetwarzanie. Uznanie faktu wyrażenia zgody przez rodziców dzieci jako okoliczności legalizującej pobranie od dzieci innych danych niż wskazane przez polskiego prawodawcę, stanowiłoby obejście tych przepisów. 

Wobec powyższego uznać należy, że Szkoła nie miała podstawy prawnej zezwalającej na przetwarzanie danych biometrycznych dzieci korzystających z usług stołówki szkolnej. W związku z tym, z uwagi na to, że Szkoła nie legitymuje się żadną z przesłanek określonych w art. 9 ust. 2 RODO, takie postępowanie prowadzi do naruszenia art. 9 ust. 1 RODO oraz zasady minimalizacji danych ustanowionej w RODO, zgodnie z którą administrator danych czyli w tym przypadku Szkoła, nie powinna pozyskiwać danych ponad miarę, lecz jedynie te, które są niezbędne dla zrealizowania celów. Należy zauważyć, iż przetwarzanie danych biometrycznych nie jest niezbędne dla osiągnięcia celu, jakim jest identyfikacja uprawnienia dziecka do odebrania obiadu. 

Za to naruszenie została nałożona administracyjna kara pieniężna na Szkołę. Co więcej Prezes UODO nakazał jej usunięcie danych osobowych przetworzonych do postaci cyfrowej informacji o charakterystycznych punktach linii papilarnych palców dzieci oraz zaprzestanie dalszego zbierania danych osobowych.

W ukaranej Szkole Podstawowej nr 2, zgodnie z zasadami wydawania obiadów, umieszczonymi na stronie internetowej stołówki prowadzonej przez Szkołę, uczniowie, którzy nie posiadają identyfikacji biometrycznej, przepuszczają wszystkich i oczekują na końcu kolejki. Gdy wszyscy uczniowie z identyfikacją biometryczną wejdą do stołówki, rozpoczyna się wpuszczanie pojedynczo uczniów bez identyfikacji biometrycznej. Tego typu zasady zdaniem Prezesa UODO wprowadzają nierówne traktowanie uczniów i ich bezpodstawne zróżnicowanie, ponieważ wyraźnie promują uczniów posiadających identyfikację biometryczną. W ocenie Prezesa UODO wykorzystywanie danych biometrycznych w zestawieniu z celem, w jakim są one przetwarzane, jest w istotny sposób nieproporcjonalne.

Prezes UODO uzasadniając swoja decyzję podkreślił, że dane osobowe dzieci wymagaja szczególnej ochrony, a w omawianej sprawie przetwarzane dane są szczególnych kategorii. System biometryczny identyfikuje cechy, które są niezmienne i niejednokrotnie – jak w przypadku danych daktyloskopijnych – niemożliwe do zmiany. Z uwagi na unikalność i stałość danych biometrycznych, przekładających się na ich niezmienności w czasie, wykorzystywanie danych biometrycznych powinno odbywać się z ostrożnością i rozwagą. Dane biometryczne mają wyjątkowy charakter w świetle podstawowych praw i wolności, dlatego też wymagają wyjątkowej ochrony. Ewentualny ich wyciek może skutkować dużym ryzykiem naruszenia praw i wolności osób fizycznych.

Na podstawie: https://uodo.gov.pl/pl/138/1453

Beata Linowska

06-03-2020

Art. 30 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 określa podmioty, które obowiązane są prowadzić taki rejestr,  a także warunki, które mają wpływ na konieczność realizowania takiego obowiązku.

Zgodnie z nim taki obowiązek spoczywa na przedsiębiorcach lub podmiotach zatrudniających co najmniej 250 osób, ale także rejestr czynności przetwarzania należy prowadzić (art. 30 ust. 5 RODO), gdy przetwarzanie danych osobowych:

• może powodować ryzyko naruszenia prawa lub wolności osób, których dane dotyczą,
• nie ma charakteru sporadycznego,
• obejmuje szczególne kategorie danych osobowych, o których mówi art. 9 ust. 1 RODO,
• obejmuje dane dotyczące wyroków skazujących i czynów zabronionych.

Taki rejestr należy prowadzić, gdy zachodzi przynajmniej jeden z ww. warunków, ale tylko dla tych wskazanych rodzajów przetwarzania.

Zatem szkoła, jak i każda placówka oświatowa obowiązana jest prowadzić rejestry czynności przetwarzania, gdyż posiada dane, które przetwarza w sposób ciągły (dane pracowników, uczniów), a także przetwarza dane szczególnej kategorii (dane kandydatów do szkoły).

Art. 30 ust. 1 wskazuje składowe takiego rejestru. Rejestr czynności przetwarzania powinien zawierać:

imię i nazwisko lub nazwę oraz dane kontaktowe administratora oraz inspektora ochrony danych;

1. cele przetwarzania;
2. opis kategorii osób, których dane dotyczą, oraz kategorii danych osobowych;
3. kategorie odbiorców, którym dane osobowe zostały lub zostaną ujawnione;
4. jeżeli jest to możliwe, planowany termin usunięcia poszczególnych kategorii danych;
5. jeżeli jest to możliwe, ogólny opis technicznych i organizacyjnych środków bezpieczeństwa, o których mowa w art. 32 ust. 1.

Na stronach Urzędu Ochrony Danych Osobowych został zamieszczony przykładowy rejestru czynności dla szkół (www.uodo.gov.pl). Przedstawiony wzór nie jest jedynym właściwym, niemniej jednak wskazuje pozycje jakie powinny się w nim znaleźć.

W załączeniu zamieszczamy proponowany przez nas sposób prowadzenia takiego rejestru czynności.

Podstawy prawne:

• Art. 30 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 w sprawie ochrony osób   
  fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

Beata Linowska

26-02-2019

Czy pracodawca powinien spełnić obowiązek informacyjny wobec członków rodziny pracownika korzystającego z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) w przypadku, gdy będą przetwarzane dane dotyczące jego sytuacji życiowej, rodzinnej (w tym dane członków jego rodziny)? Czy może w tym przypadku będzie miało zastosowanie zwolnienie z tego obowiązku określone w art. 14 ust. 5 lit. c. RODO?

Artykuł 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych zobowiązuje pracodawcę do tego, by uzależnił udzielenie ulgi lub świadczenia od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. Oznacza to, że pracodawca musi poznać i ocenić sytuację życiową, a także materialną wszystkich członków rodziny pracownika, z którymi prowadzi on wspólne gospodarstwo domowe. Dlatego w celu realizacji tych potrzeb musi przetwarzać dane osobowe pracownika i członków jego rodziny. Udostępnienie pracodawcy danych osobowych osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu, w celu przyznania ulgowej usługi i świadczenia oraz dopłaty z Funduszu i ustalenia ich wysokości, następuje w formie oświadczenia. Pracodawca może żądać udokumentowania danych osobowych w zakresie niezbędnym do ich potwierdzenia. Potwierdzenie może odbywać się w szczególności na podstawie oświadczeń i zaświadczeń o sytuacji życiowej (w tym zdrowotnej), rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu (art. 8 ust. 1a ww. ustawy). 

Zasady rzetelnego i przejrzystego przetwarzania wymagają, by osoba, której dane dotyczą, była informowana o prowadzeniu operacji przetwarzania i o jej celach. Administrator powinien podać osobie, której dane dotyczą, wszelkie inne informacje niezbędne do zapewnienia rzetelności i przejrzystości przetwarzania, uwzględniając konkretne okoliczności i konkretny kontekst przetwarzania danych osobowych (motyw 60). Dlatego art. 13 i 14 RODO nakładają na administratorów obowiązek informowania osób, których dane przetwarzają, o fakcie i okolicznościach przetwarzania danych. Jednocześnie jednak w ww. artykułach przewidziane zostały wyjątki od tego obowiązku.

Zgodnie z art. 14 ust. 5 lit. c. RODO, administrator jest zwolniony ze spełniania obowiązku informacyjnego w sytuacji, gdy pozyskiwanie lub ujawnianie jest wyraźnie uregulowane prawem (przepisami prawa UE lub prawa państwa członkowskiego, któremu podlega administrator), przewidującym odpowiednie środki chroniące prawnie uzasadnione interesy osoby, której dane dotyczą. Art. 8 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych określa zasady pozyskiwania danych członków rodziny pracownika w związku z korzystaniem przez niego z ZFŚS. Wobec tego w takim przypadku można zasadnie rozważać skorzystanie ze wskazanego w art. 14 ust. 5 lit. c RODO zwolnienia.

Więcej informacji na temat ZFŚS uzsykają Państwo na szkoleniu: Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych – najczęstsze wątpliwości, na które serdecznie zapraszamy.

Źródło: https://uodo.gov.pl/pl/225/1734

30-10-2020

Do kompetencji rady rodziców - zgodnie z zapisami art. 84 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe, należy uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły lub placówki. W przypadku, gdy rada rodziców w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego nie uzyska porozumienia z radą pedagogiczną w sprawie programu, ustala go dyrektor placówki w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Tak ustalony program obowiązuje do czasu uchwalenia programu przez radę rodziców w porozumieniu z radą pedagogiczną (art. 84 ust. 3). Ponadto zgodnie z nowym brzmieniem art. 26 ust. 2 program należy opracować na podstawie wyników corocznej diagnozy potrzeb rozwojowych uczniów.

Z powyższych przepisów wynika, że program wychowawczo-profilaktyczny musi być uchwalany w każdym roku szkolnym, niezależnie od tego, czy będą w nim wskazane te same działania wychowawcze i profilaktyczne, co w poprzednim roku szkolnym, czy też będzie to zupełnie nowy program.

Co powinien uwzględniać program wychowawczo-profilaktyczny na nowy rok szkolny?

W programie muszą być uwzględnione:

• wyniki diagnozy w zakresie występujących w środowisku szkolnym potrzeb rozwojowych uczniów, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych (art. 26 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe),
• wnioski z nadzoru pedagogicznego za poprzedni rok szkolny,
• sytuacje, które miały wpływ na funkcjonowanie dzieci i młodzieży w szkole.

W jakich placówkach nie opracowuje się programu wychowawczo-profilaktycznego?

Do tworzenia programu nie zostały zobligowane: przedszkola, szkoły dla dorosłych, branżowe szkoły II stopnia, szkoły policealne oraz policealne szkoły artystyczne (art. 26 ust. 4).

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r., poz. 1148) - art. 26 i 84 ust. 2 pkt 2.

Beata Linowska

03-09-2019

Gminny ośrodek pomocy społecznej na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz uchwały nr 140 z dnia 15 października 2018 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023 realizuje zadanie jakim jest dożywanie dzieci w szkołach. W związku z ww. zadaniem pomiędzy GOPS, a szkołą dochodzi do wymiany danych osobowych uczniów, którzy potrzebują takiej formy wsparcia. Czy w ww. przypadku będzie dochodziło do powierzenia danych osobowych uczniów między tymi podmiotami oraz konieczności zawarcia umowy, czy raczej będzie tu miało miejsce udostępnienie danych osobowych?

W ww. przypadku mamy do czynienia z udostępnieniem danych osobowych na podstawie przepisów prawa.

Kwestie realizacji zadania, jakim jest dożywianie dzieci w szkołach reguluje ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1508) oraz uchwała nr 140 z dnia 15 października 2018 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 14 ustawy o pomocy społecznej do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy m.in. dożywianie dzieci. Natomiast program „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023 jest programem wspierania finansowego gmin w zakresie realizacji powyższego zadania. Koordynatorem programu na szczeblu gminy jest wójt, burmistrz, prezydent miasta, zaś sam program w gminie realizują samorządowe jednostki organizacyjne pomocy społecznej, przy udziale właściwych jednostek organizacyjnych gminy.

Na podstawie powyższego programu gmina realizuje pomoc w dożywianiu dzieci poprzez ośrodki pomocy społecznej, przy udziale właściwych jednostek organizacyjnych gminy tj. szkół oraz przedszkoli (pkt IV.1.1 programu). Stosownie, zaś do pkt III.1.2 ww. programu w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy uczeń albo dziecko nie spełnia wymagań, o których mowa w programie, a wyraża chęć zjedzenia posiłku dyrektor szkoły lub przedszkola informuje ośrodek pomocy społecznej, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ucznia lub dziecka, o potrzebie udzielenia pomocy w formie posiłku.

Zgodnie z wyżej wskazanymi przepisami, aby możliwe było zrealizowanie celu, jakim jest dożywianie dzieci niezbędne jest przetwarzanie określonych danych osobowych przez ośrodek pomocy społecznej oraz szkołę.

Wobec powyższego ww. sytuacji nie zachodzi konieczność zawarcia między tymi podmiotami umowy powierzenia przetwarzania danych. Mamy tu bowiem do czynienia z udostępnieniem danych na podstawie przepisów prawa. Każdy z tych podmiotów jest odrębnym administratorem względem przetwarzanych przez siebie danych i przetwarza te dane w oparciu o obowiązujące przepisy prawa.

Źródło:

https://uodo.gov.pl/pl/225/1170

Zgodnie z przepisami RODO konieczność zawarcia umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych istnieje wówczas, gdy administrator danych osobowych zleca przetwarzanie danych innemu podmiotowi (podmiotowi przetwarzającemu). Wówczas podmiot przetwarzający przetwarza dane w imieniu administratora, a nie w imieniu własnym (tj. nie staje się administratorem danych). Podmiot przetwarzający nie decyduje bowiem o celach i sposobach przetwarzania, gdyż przetwarza dane osobowe wyłącznie na udokumentowane polecenie administratora (art. 28 ust. 3 lit. a RODO).

Kwestie związane z praktyczną nauką zawodu uregulowane zostały w ustawie Prawo oświatowe oraz w rozporządzeniach wykonawczych. Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu, uczniowie i słuchacze (dalej: uczniowie) publicznych szkół ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie zawodowe uczestniczą w zajęciach praktycznych bądź praktykach zawodowych. Mogą być one organizowane na podstawie umowy zawartej przez szkołę z pracodawcą w przypadku ucznia lub na podstawie umowy zawartej z pracodawcą przez młodocianego pracownika.

W przypadku organizacji praktycznej nauki zawodu przez szkołę przekazuje ona na mocy umowy dane osobowe uczniów podmiotowi, z którym zawarła umowę o realizacje takiej nauki. Podmiot ten z chwilą otrzymania danych ucznia staje się ich administratorem. Zwrócić bowiem należy uwagę, że zarówno szkoła, jak i pracodawca mają określone w ww. rozporządzeniu role i zadania związane z organizacją praktycznej nauki zawodu. Pracodawca zapewnia możliwość faktycznego odbywania praktyk, zapoznając praktykanta m.in. z organizacją pracy, regulaminem oraz dyscypliną pracy. Może też upoważnić go do przetwarzania danych osobowych, jeżeli będzie to niezbędne w  związku z odbywaniem praktyki.

Oznacza to, że zarówno szkoła, jak i podmiot przyjmujący uczniów na praktyczną naukę zawodu występują w roli odrębnych administratorów. Wobec powyższego – skoro nie występuje sytuacja określona w art. 28 RODO (tj. przetwarzanie danych w imieniu administratora) – nie ma obowiązku zawierania umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych. W tej sytuacji mamy do czynienia z udostępnieniem danych osobowych niebędącym powierzeniem – podmiot, który otrzymuje dane osobowe, przetwarza je w celach, które samodzielnie kształtuje – nie w celach własnych udostępniającego.

Źródło: https://uodo.gov.pl/pl/225/1465

Zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego zajęcia z Wychowania do życia w rodzinie nie są zajęciami obowiązkowymi, a rodzice (opiekunowie prawni) bądź też pełnoletni uczeń mogą złożyć rezygnację z udziału w zajęciach:

§ 4  wskazuje, iż rodzice ucznia niepełnoletniego lub sam pełnoletni uczeń w dowolnym momencie roku szkolnegomogą zgłosić pisemnie rezygnację z udziału w zajęciach wychowania do życia w rodzinie. Przepisy nie precyzują terminów w tym zakresie. Zatem w statucie szkoły nie należy zamieszczać sztywnego terminu składania rezygnacji z zajęć, gdyż przepisy prawa nie przewidują ograniczenia w składaniu tegoż oświadczenia woli.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz.U. 1999 Nr 67 poz. 756 z późn. zm.) - art. 4

Dariusz Skrzyński

15-11-2019

Zajęcia rozwijające zainteresowania są podstawowymi formami działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły (art. 109 ust. 1 pkt 6 ustawy – Prawo oświatowe).

Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów realizowane są w szkołach w ramach godzin do dyspozycji dyrektora szkoły, a ich wymiar dla poszczególnych typów szkół został określony w rozporządzeniu MEN w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół.

Zajęcia te nie są zajęciami obowiązkowymi dla uczniów, ponieważ nie są przeznaczane na zwiększenie wymiaru zajęć obowiązkowych, ani na dodatkowe zajęcia edukacyjne. Zajęcia prowadzone w ramach godzin do dyspozycji dyrektora szkoły nie podlegają więc ocenianiu.

W związku z tym nie podlegają zamieszczaniu w arkusz ocen ucznia i na świadectwie.

Na świadectwie szkolnym znajdują się oceny z zajęć edukacyjnych obowiązkowych i dodatkowych (art. 109 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Prawo oświatowe). Nie wymienia się więc w świadectwie zajęć nieobowiązkowych takich jak: zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów, w szczególności w celu kształtowania ich aktywności i kreatywności. Wynika to z przepisów ustawy o systemie oświaty (art. 44f ust. 2 i 3, art. 44q ust. 1 pkt 1) oraz rozporządzenia w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (ust. 1 i 11 załącznika nr 1).

Podstawa prawna:

• art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 ze zm.),
• art. 44f ust. 2 i 3, art. 44q ust. 1 pkt 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1481),
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2019 r. poz. 639),
• zał. Nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz.U. z 2019 r. poz. 1700).

Dariusz Skrzyński

23-10-2019

Kodeks pracy w art. 104 (3) wskazuje, że:

§  1. Regulamin pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy.

§  2. Pracodawca jest obowiązany zapoznać pracownika z treścią regulaminu pracy przed dopuszczeniem go do pracy.

Zatem pracownicy pozostający w zatrudnieniu w momencie dokonywania zmian w regulaminie pracy (również przez wprowadzenie nowej treści regulaminu pracy) nie podpisują oświadczeń o zapoznaniu się ze zmianami. Oświadczenia takie są wymagane wyłącznie od osób nowozatrudnianych u danego pracodawcy. W cześć B akt osobowych umieszcza się oświadczenia lub dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy oraz przebiegu zatrudnienia pracownika, w tym potwierdzenie zapoznania się przez pracownika: z treścią regulaminu pracy (art. 104 (3) § 2 Kodeksu pracy) albo obwieszczenia (art. 150 § 7 Kodeksu pracy).

Zatem jeżeli w aktach osobowych nie ma tego dokumentu bo nie było regulaminu pracy lub był regulamin, ale nie odebrano oświadczenia od pracownika, to należy to uzupełnić. Jeżeli jednak takie oświadczenia już były, to nie ma potrzeby uzupełniać o nowe.

Nalezy też pamiętać, że warunkiem wejścia regulaminu pracy w życie jest jego promulgacja – czyli właściwe ogłoszenie. Użyte przez ustawodawcę określenie „w sposób przyjęty przez danego pracodawcę” daje jednocześnie dyrektorowi swobodę co do wyboru formy owego ogłoszenia, należy jednak podkreślić, że konieczne jest takie ogłoszenie regulaminu, aby nie było wątpliwości, że pracownicy mieli możliwość zapoznania się z jego treścią. 

Mowa tu o sposobie, który pracodawca zwykle wykorzystuje, aby powiadomić pracowników o faktach powszechnie ich dotyczących. Może to być tablica ogłoszeń, wiadomość elektroniczna rozesłana do wszystkich pracowników objętych regulaminem pracy itp.  

Niezapoznanie z treścią regulaminu stanowi bowiem okoliczność usprawiedliwiającą postępowanie pracowników w sposób niezgodny z jego treścią. 

Podstawa prawna:

• Ustawa  z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1320, z 2021 r. poz. 1162) - art. 104 (3) t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1320, z 2021 r. poz. 1162) - art. 104 (3) 

Dariusz Skrzyński

30-03-2022

Kierownik gospodarczy w szkole jest pracownikiem niepedagogicznym a na podstawie art. 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r., poz.1148) status prawny pracowników niebędących nauczycielami, zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, określają przepisy ustawy o pracownikach samorządowych (ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. Dz. U. z 2019 r., poz.1282). W konsekwencji to właśnie w tej ustawie należy szukać odpowiedzi, czy na wymienione stanowisko należy przeprowadzać konkurs.

W artykule 4 ust. 2  pkt. 1 i 3 ustawy o pracownikach samorządowych wymienia się stanowiska, na których zatrudnia się pracowników samorządowych. Są to stanowiska urzędnicze, w tym kierownicze stanowiska urzędnicze oraz stanowiska pomocnicze i obsługi. Do 18 listopada 2017 roku do pracowników samorządowych zaliczani byli również doradcy oraz asystenci. Z kolei na podstawie art. 11 ustawa reguluje sposób przeprowadzania konkursów na stanowiska pracowników samorządowych i swoją regulacją obejmuje ona wyłącznie stanowiska urzędnicze stanowiąc, że nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze, w tym na kierownicze stanowiska urzędnicze, jest otwarty i konkurencyjny.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że nie istnieje prawny obowiązek dyrektora szkoły do przeprowadzania konkursu na stanowisko kierownika gospodarczego, bowiem nie jest to stanowisko urzędnicze. O tym, że stanowisko kierownika gospodarczego jest stanowiskiem pomocniczym i obsługi stanowi wydane na podstawie art. 37 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, a dokładnie  tabela II lit. f, wymieniająca stanowiska w samorządowych jednostkach organizacyjnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 936). Tabela swoim zakresem obejmuje ona oprócz stanowiska kierownika gospodarczego, także stanowiska tj. np. sekretarz szkoły czy pomoc nauczyciela.

Z przepisów ogólnych prawa pracy nie wynika z kolei zakaz przeprowadzenia takiego konkursu. Zatem z punktu widzenia prawnego nie musi, ale może być on przeprowadzony.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 11.07.2019 r., poz.1282) – art. 4, 11, 37.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. z 17.05.2018 r., poz. 936) – tabela II lit. f.
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. prawo oświatowe (Dz. U. z 19.06.2019 r., poz.1148) – art. 7.

Lucyna Węgłowska-Raczyńska

27-11-2019

W szkole nie funkcjonuje komisja socjalna, w związku z czym wnioski składane są bezpośrednio do dyrektora szkoły. Przedmiotowe wnioski zawierają dane osobowe osób uprawnionych (w tym pracowników i byłych pracowników) i ich rodzin. Przyznawanie świadczeń jest dokonywane w uzgodnieniu z organizacją związkową. Jednak mając na uwadze, iż w procesie przyznawania świadczeń z ZFŚS dochodzi do przetwarzania danych również tych osób, które nie są członkami związku zawodowego, zachodzi wątpliwość, czy na gruncie przywołanego powyżej przepisu, dopuszczalne jest udostępnienie danych osobowych organizacji związkowej.

Jeżeli przepisy prawa – w tym ustawy o związkach zawodowych – nie wskazują wprost na kompetencje związków zawodowych w określonej materii, to takiego uprawnienia nie można domniemywać. Ponadto związek zawodowy nie może żądać udostępnienia danych, gdy jest w stanie zrealizować swoje uprawnienia w inny sposób.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o związkach zawodowych, pracodawca jest obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących: warunków pracy i zasad wynagradzania; działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy związanych z zatrudnieniem oraz przewidywanych w tym zakresie zmian; stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia; działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.

Warto wskazać na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (II SA/Wa 1217/15), w uzasadnieniu którego wskazano, że: „przepisy art. 10, art. 251 ust. 2, art. 28 i art. 30 ustawy o związkach zawodowych (...) uprawniają ten Związek (jak i każdy związek zawodowy) do posiadania informacji o wykonywaniu przez członków obowiązku, jakim jest uiszczanie składek związkowych. Prawa tego nie można ograniczyć (...) jedynie do informacji zbiorczej o wpływie łącznej kwoty w danym miesiącu z tytułu składek członkowskich. Bowiem prawo Związku to nie tylko prawo do wiedzy o ogólnym bilansie wpływu składek na konto Związku w danym miesiącu,(...), ale także prawo do informacji, którzy konkretnie członkowie obowiązek uregulowania składki wykonali. (...) praktyka (...) przedstawienia imiennego zestawiania wpłat w odnotowanym przy nazwisku członka wysokością wpłaty w niczym nie narusza tajemnicy uzyskiwanych przez tego członka wynagrodzenia, albowiem wysokość składki członkowskiej nie jest pochodną od wysokości wynagrodzenia, ale jest stała (10 złotych od członka – pracownika i 1 zł od członka – emeryta). "

Ponadto istotne wskazówki znajdują się w Uchwale Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 16 lipca 1993 r. I PZP 28/93. W orzeczeniu tym wskazano, że zawarte w art. 8, 23 ust. 1 i art. 26 pkt 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych uprawnienie do kontrolowania przez związki zawodowe przestrzegania prawa pracy oznacza także uprawnienie do kontrolowania wysokości wynagrodzeń pracowników; nie oznacza natomiast uprawnienia do żądania od pracodawcy udzielenia informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika bez jego zgody. Ponadto podkreślono, że ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 i 24 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, ustalanie zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w tym podział środków z tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności, ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładową organizacją związkową. Również przyznawanie świadczeń z funduszu, o którym mowa w ust. 1, jest dokonywane w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową (art. 27 ust. 2 ).

Ponadto art. 27 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych nie stanowi podstawy prawnej do udostępnienia przez pracodawcę przedstawicielom związków zawodowych danych osobowych zawartych we wnioskach o przyznanie świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Art. 8 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych stanowi, że zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z ZFŚS, z uwzględnieniem ust. 1-1b, oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 albo art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. Z przepisem tym koresponduje art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, zgodnie z którym ustalanie zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w tym podział środków z tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności, ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z zakładową organizacją związkową. Choć więc w art. 27 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych mowa jest o uzgadnianiu z zakładową organizacją związkową przyznawania świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, to uzgodnienia te obejmują konkretne mechanizmy i kryteria dystrybucji świadczeń socjalnych wśród pracowników. Nie wydaje się zatem uzasadniona taka wykładnia art. 27 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, zgodnie z którą należy uzgadniać z zakładową organizacją związkową każdą indywidualną kwestię dotyczącą świadczeń socjalnych przyznawanych konkretnemu pracownikowi {Daniel Książek [w:] Krzysztof Wojciech Baran (red.), Daniel Książek, Mariusz Lekston, Jan Piątkowski, Iwona Sierocka, Artur Tomanek Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz, komentarz do art. 27 ustawy o związkach zawodowych].

W przypadku, kiedy u pracodawcy funkcjonuje komisja socjalna, to „w celu prawidłowej realizacji zadań nałożonych na komisję, powinna ona mieć w swoim składzie pracodawcę lub jego przedstawiciela, przedstawiciela pracowników i przedstawiciela związków zawodowych." (Barbara Tomaszewska Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Komentarz, komentarz do art. 8). Jeżeli w komisji socjalnej rozpatrującej wnioski pracowników o przyznanie świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych zasiada przedstawiciel związków zawodowych, to przedstawiciel ten będzie miał dostęp do danych osobowych zawartych w poszczególnych wnioskach, jest jednak zobowiązany do zachowania tajemnicy (art. 8 ust. 1b zdanie drugie ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych).

Źródło: https://uodo.gov.pl/pl/225/1633

11-09-2020

Czy taka informacja powinna być przedstawiana imiennie?

Tak. Może być imiennie zgodnie z wnioskiem związku, jeżeli odbywa się to w trybie dostępu do informacji publicznej.

W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że nauczyciele są funkcjonariuszami publicznymi, których dane osobowe nie są chronione ze względu na prywatność w związku z dostępem do informacji publicznej (m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 27.07.2011 r., IV SAB/Wr 55/2011, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 16.06.2011 r., IV SAB Wr 44/11, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 18 października 2018 r. , II SA/Go 654/18). Dodatek motywacyjny stanowi składnik wynagrodzenia przyznawany nauczycielom na podstawie regulaminu wynagradzania nauczycieli, uchwalonego przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Dodatek przyznaje dyrektor jako przełożony służbowy nauczycieli, w ramach kompetencji dyrektora. W tym zakresie dyrektor nie ma obowiązku współdziałania ze szkolnymi organami, ani związkami zawodowymi. Jednak informacja o wynagradzaniu nauczycieli traktowanych jak funkcjonariusze publiczni ze środków publicznych, stanowi informację publiczną o funkcjonowaniu samorządowej jednostki oświatowej i osobach sprawujących w nich funkcje. Informacja taka jest udzielana zainteresowanym na wniosek. Z tego względu na wniosek związków zawodowych, w zależności od jego treści, dyrektor powinien poinformować o dodatku motywacyjnym przyznanym nauczycielom, może być to w formie imiennego wykazu.

Dariusz Skrzyński 

02-10-2019

Do końca marca każdego roku podmioty publiczne zobowiązane są dokonać przeglądu i aktualizacji deklaracji dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych. Obowiązek ten należy potraktować poważnie, gdyż uchybienia w tym zakresie mogą skutkować działaniami nadzorczymi ze strony ministra właściwego do spraw informatyzacji.

Na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 848) podmioty publiczne zobowiązane zostały zapewnić dostępność cyfrową przez spełnienie przez ich stronę internetową lub aplikację mobilną wymagań określonych w załączniku do ustawy, przy czym wymagania te uznaje się za spełnione, gdy podmiot publiczny zapewnia dostępność cyfrową z uwzględnieniem wymagań określonych w pkt 9, 10 i 11 normy EN 301 549 V2.1.2. 

Czego dotyczy zapewnienie dostępności cyfrowej

Zapewnienie dostępności cyfrowej dotyczy:

• strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej; 
• następujących elementów i funkcji strony internetowej lub aplikacji mobilnej: 
  1. danych teleadresowych podmiotu publicznego oraz linku do strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej podmiotu publicznego, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podmiot publiczny jest obowiązany do jej prowadzenia, 
  2. narzędzi służących do kontaktu z podmiotem publicznym, 
  3. nawigacji, 
  4. deklaracji dostępności strony internetowej lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego,
  5. informacji dotyczących sytuacji kryzysowej w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1401 i 1560 oraz z 2019 r. poz. 730) oraz innych informacji związanych z bezpieczeństwem publicznym, publikowanych przez podmiot publiczny, 
  6. dokumentów urzędowych oraz wzorów umów lub wzorów innych dokumentów przeznaczonych do zaciągania zobowiązań cywilnoprawnych. 

Zwróćmy uwagę, że w sytuacji gdy podmiot posiada stronę podmiotową BIP oraz inną stronę internetową zapewnienie dostępności dotyczy obydwu stron. Dla obydwu stron sporządza się deklarację dostępności. 

Na czym polega dostępność cyfrowa

Wspomniana dostępność cyfrowa strony internetowej i aplikacji mobilnej polega na zapewnieniu ich funkcjonalności, kompatybilności, postrzegalności i zrozumiałości. W tym miejscu wypada wyjaśnić, że poszczególne warunki oznaczają odpowiednio:

1) funkcjonalność – właściwość strony internetowej lub aplikacji mobilnej umożliwiającą użytkownikowi skorzystanie ze wszystkich oferowanych przez nie funkcji;

2) kompatybilność – właściwość strony internetowej lub aplikacji mobilnej umożliwiającą tej stronie lub aplikacji współpracę z możliwie największą liczbą programów, w tym z narzędziami i programami wspomagającymi osoby niepełnosprawne;

3) postrzegalność – właściwość strony internetowej lub aplikacji mobilnej umożliwiającą jej odbiór przez użytkownika za pomocą zmysłu słuchu, wzroku lub dotyku;

4) zrozumiałość – właściwość strony internetowej lub aplikacji mobilnej umożliwiającą użytkownikowi tych stron i aplikacji zrozumienie treści i sposobu ich prezentacji.

Obowiązek sporządzenia deklaracji dostępności

Jednym z obowiązków nałożonych na podmioty publiczne przez ustawodawcę (art. 10 ust. 1) jest obowiązek sporządzenia deklaracji dostępności w sposób dostępny cyfrowo. Deklarację dostępności sporządza się z wykorzystaniem wzoru określonego w załączniku do decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2018/1523 z dnia 11 października 2018 r. ustanawiającej wzór oświadczenia w sprawie dostępności zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego (Dz. Urz. UE L 256 z 12.10.2018, str. 103). Załączamy wzór takiej deklaracji.

Zawartość deklaracji dostępności

Jeśli chodzi o zawartość deklaracji dostępności, to zawiera ona elementy, o których mowa w sekcji 1 załącznika do wspomnianej decyzji wykonawczej 2018/1523 a ponadto:

• datę publikacji strony internetowej lub aplikacji mobilnej; 
• datę ostatniej aktualizacji strony internetowej lub aplikacji mobilnej, po dokonaniu istotnej zmiany jej zawartości, polegającej w szczególności na zmianie wyglądu lub struktury prezentowanych informacji lub zmianie sposobu publikowania informacji; 
• informację lub link do informacji o sposobie dokonania oceny dostępności cyfrowej; 
• dane teleadresowe siedziby podmiotu publicznego wraz ze wskazaniem danych kontaktowych osoby wyznaczonej do realizacji spraw w zakresie dostępności cyfrowej w tym podmiocie publicznym; 
• informacje na temat utworzonych na stronie internetowej lub w aplikacji mobilnej skrótów klawiszowych służących przemieszczaniu się po elementach strony internetowej lub aplikacji mobilnej i uruchamianiu dostępnych na nich funkcji; 
• informację o dostępności architektonicznej siedziby podmiotu publicznego dla osób niepełnosprawnych; 
• informację o dostępności tłumacza języka migowego za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej wraz z informacją o metodach umożliwiających skorzystanie z tej funkcji albo informację o jej braku; 
• link do deklaracji dostępności aplikacji mobilnej, w przypadku posiadania przez podmiot publiczny aplikacji mobilnej; 
• informację o możliwości powiadomienia podmiotu publicznego o braku dostępności cyfrowej; 
• link do strony internetowej Rzecznika Praw Obywatelskich.

W przypadku deklaracji dostępności aplikacji mobilnej dodatkowo konieczne jest wskazanie adresu elektronicznego, pod którym możliwe jest pobranie i zainstalowanie danej aplikacji mobilnej. Zgodnie z art. 10 ust. 6 ustawy deklaracja dostępności może zawierać także informacje, o których mowa w pkt 1, 2, 5 i 7 sekcji 2 załącznika do decyzji wykonawczej 2018/1523.

Deklaracja dostępności powinna być opublikowana odpowiednio:

• w przypadku strony internetowej - na tej stronie internetowej; 
• w przypadku aplikacji mobilnej – na stronie internetowej wybranej spośród stron internetowych posiadanych przez ten podmiot oraz w tej aplikacji mobilnej. 

Pamiętać trzeba, że ustawa wymaga, by umieścić link do opublikowanej deklaracji dostępności w taki sposób, aby użytkownik strony internetowej mógł mieć do niego dostęp podczas nawigacji po stronie internetowej. Publikując deklarację dostępności aplikacji mobilnej, umieszcza się link do niej w miejscu, z którego pobierana jest aplikacja mobilna.

Przegląd i aktualizacja deklaracji dostępności

Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych nałożyła na podmioty publiczne także pewien cykliczny obowiązek, którego realizacja nastąpić powinna do końca marca. Otóż z mocy art. 11 ustawy podmioty publiczne dokonują przeglądu i aktualizacji deklaracji dostępności do dnia 31 marca każdego roku oraz niezwłocznie w każdym przypadku, gdy strona internetowa lub aplikacja mobilna podlega zmianom mogącym mieć wpływ na jej dostępność cyfrową.

Wypełnienie tego obowiązku może podlegać sprawdzeniu ze strony ministra właściwego do spraw informatyzacji. Jak stanowi bowiem art. 12 pkt 2 ustawy minister właściwy do spraw informatyzacji monitoruje, raz w roku, zapewnienie dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, zgodnie z metodyką monitorowania określoną w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2018/1524 z dnia 11 października 2018 r. ustanawiającej metodykę monitorowania i zasady przekazywania przez państwa członkowskie sprawozdań zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego. W ramach sprawowanego nadzoru minister może występować do podmiotów publicznych w sprawach związanych z dostępnością cyfrową z zapytaniem, w szczególności o liczbę i sposób załatwienia skarg w sprawie zapewnienia dostępności cyfrowej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub elementów strony internetowej, lub aplikacji mobilnej. Minister uprawniony jest także do nakładania, w drodze decyzji administracyjnej, kar pieniężnych na podmioty publiczne w sprawach związanych z dostępnością cyfrową.

dr Patryk Kuzior

03-07-2021

Zgodnie z art. 30 ust. 1 i 2 RODO, do administratora należy obowiązek prowadzenia rejestru czynności przetwarzania danych osobowych, za które odpowiada, a do podmiotu przetwarzającego - prowadzenie rejestru kategorii czynności przetwarzania dokonywanych w imieniu administratora. To te podmioty są odpowiedzialne za efektywne wykonanie tego obowiązku i pozostawanie w gotowości do wykazania tego na żądanie organów ochrony danych. Tym samym są one zobowiązane samodzielnie określić, kto konkretnie w danej organizacji ma wykonywać określone czynności składające się na spełnienie wymogów określonych w art. 30 RODO, uwzględniając konkretne okoliczności, m.in. takie jak wielkość i struktura organizacyjna danego podmiotu oraz skala przetwarzania danych. Zgodnie z jedną z najważniejszych zasad, na których oparta jest nowa regulacja – zasadą rozliczalności, odpowiedni dobór rozwiązań zapewniających zgodność z przepisami o ochronie danych osobowych należy do administratorów danych i podmiotów przetwarzających.

Ze względu na swoją zawartość i cele, rejestry czynności oraz rejestry kategorii czynności mogą być również przydatnym instrumentem monitorowania zgodności dla inspektorów ochrony danych. Wprawdzie z art. 30 rozporządzenia ogólnego bezsprzecznie wynika, że obowiązek prowadzenia rejestrów należy do administratorów i podmiotów przetwarzających, nie zaś do inspektora ochrony danych, niemniej trudno sobie wyobrazić, że inspektor ochrony danych - jako osoba dysponująca odpowiednią wiedzą i umiejętnościami w dziedzinie ochrony danych osobowych - nie będzie angażowała się w tworzenie i prowadzenie rejestrów, a następnie wykorzystywała ich w swojej pracy.

Inspektor ochrony danych jako fachowiec może wspomagać administratora w tworzeniu i prowadzeniu rejestrów na przykład poprzez zbieranie informacji w celu identyfikacji procesów przetwarzania.

Ponadto zgodnie z art. 38 RODO, administrator oraz podmiot przetwarzający zobowiązani są do zapewnienia, by inspektor ochrony danych był właściwie i niezwłocznie włączany we wszystkie sprawy dotyczące ochrony danych osobowych. Udział w prowadzeniu wskazanego rejestru może w znacznym stopniu przyczyniać się do realizacji ww. obowiązku.

W Wytycznych Grupa Robocza Art. 29 wskazuje, że obowiązki prowadzenia rejestru są obowiązkami administratora i podmiotu przetwarzającego, jednak w praktyce często to inspektor ochrony danych tworzy i prowadzi powyższe rejestry na podstawie danych otrzymanych od pozostałych komórek organizacji. Jak wskazano w Wytycznych: „Taka procedura została ustalona na mocy wielu obowiązujących przepisów państw członkowskich i przepisów o ochronie danych osobowych mających zastosowanie do instytucji i organów UE”.

Źródło:

• https://uodo.gov.pl/pl/225/659

Nauczyciel w czasie zwolnienia lekarskiego nabył prawo do nagrody jubileuszowej. W czasie zwolnienia nauczycielowi nie wypłaca się odrębnie dodatku funkcyjnego. Czy ten dodatek powinien być uwzględniony w podstawie wymiaru nagrody?

Tak. Przy ustalaniu podstawy nagrody jubileuszowej należy brać pod uwagę stałe składniki wynagrodzenia w wysokości określonej w umowie o pracę/akcie mianowania.

Podstawę obliczenia nagrody jubileuszowej stanowi wynagrodzenie miesięczne przysługujące nauczycielowi w dniu nabycia prawa do nagrody, a jeżeli jest to dla nauczyciela korzystniejsze - wynagrodzenie przysługujące mu w dniu jej wypłaty. 

Nagrodę oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy (§ 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania).

Jakie składniki wynagrodzenia i inne świadczenia uwzględniać w podstawie wymiaru, a jakie pomijać? Oto one:

Dariusz Skrzyński

09-03-2021

Wycieczki szkolne stanowią bardzo atrakcyjną formę oddziaływań dydaktyczno-wychowawczych podejmowanych przez nauczyciela, ponieważ uczniowie mogą poznać nowe miejsca, tradycje, zwyczaje i kulturę różnych regionów. To również doskonały sposób na zintegrowanie zespołu klasowego oraz aktywny wypoczynek. Przygotowanie i przebieg wycieczki wymagają od jej organizatorów wiele wysiłku i zaangażowania, by była atrakcyjna, a przede wszystkim bezpieczna dla uczestników. Nauczyciele podczas wycieczki ponoszą pełną odpowiedzialność za powierzonych ich opiece uczniów od momentu rozpoczęcia wyjazdu, w jego w trakcie, aż do powrotu uczniów do umówionego miejsca, w którym opiekę nad uczniami przejmują rodzice. Niewątpliwie w celu prawidłowej organizacji wycieczki konieczne jest zastosowanie przepisów, w tym głównie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz.U. poz. 1055 ze zm.), z którego można się dowiedzieć m.in. jakie są cele organizowania wycieczek, kto może być kierownikiem i opiekunem na wycieczce szkolnej, jakie są zadania kierownika wycieczki i opiekuna, jakie dodatkowe obowiązki nakładane są w związku z wycieczką zagraniczną, w jakiej formie rodzice wyrażają zgodę na udział dziecka w wycieczce. Wszystko to służy zapewnieniu bezpieczeństwa uczestnikom wycieczki, ale również wskazuje charakter odpowiedzialności nauczyciela za jej przebieg. Niestety podczas jej trwania może dojść do niefortunnych zdarzeń, którym żadne przepisy nie są w stanie zapobiec. W tym artykule zajmiemy się jedną z takich prawdopodobnych sytuacji, do której może dojść podczas wycieczki szkolnej, a mianowicie związanej z posiadaniem i zażywaniem przez uczniów „dopalaczy”. 

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. 2020 poz. 1449), każda szkoła jest zobligowana do prowadzenia działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej wśród uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów oraz nauczycieli, wychowawców i innych pracowników szkoły i placówki w celu przeciwdziałania narkomanii. W myśl ww. rozporządzenia szkoły i placówki podejmują m.in. działania informacyjne polegające na przekazaniu informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. 2018 poz. 1490), a także o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli oraz o sposobach współpracy szkół z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Wymieniona wyżej ustawa wprowadziła definicję „dopalaczy” jako substancji psychoaktywnych, których posiadanie jest karane na równi z posiadaniem narkotyków.  W związku z tym, że dopalacze są ciągle o wiele łatwiej dostępne niż narkotyki sięgają po nie coraz młodsze osoby, do takich incydentów może dojść podczas pobytu ucznia w szkole, w trakcie zajęć prowadzonych poza nią, ale również w trakcie wycieczki orgaznizowanej przez szkołę.

Jakie zatem powinien nauczyciel podjąć działania, w sytuacji gdy podczas wycieczki podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie środki o działaniu psychoaktywnym? Kroki, jakie powinien podjąć, to przede wszystkim:

• w obecności innej osoby (innego opiekuna wycieczki) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszenie (we własnej odzieży), ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji,
• powiadomić dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia o swoich spostrzeżeniach oraz ewentualnie wezwać ich do stawiennictwa,
• w przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, wezwać policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy,
• jeśli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Jednocześnie próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję, 
• całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.

Jeżeli podczas wycieczki nauczyciel stwierdził, że uczeń jest pod wpływem środków o działaniu psychoaktywnym, to powinien: 

• odizolować ucznia od pozostałych, nie pozostawiając go jednak samego i wezwać lekarza w celu stwierdzenia stanu odurzenia i udzielenia pomocy medycznej,
• powiadomić o swoich przypuszczeniach dyrektora szkoły oraz rodziców.

Warto podkreślić, że dyrektor szkoły ani żadna inna osoba nie może poddać ucznia badaniom na obecność substancji psychoaktywnych w organizmie bez uzyskania zgody rodziców lub prawnych opiekunów. Jeżeli nie wyrażą oni zgody na przeprowadzenie takiego badania, dyrektor szkoły może wezwać policję i przekazać uzyskane informacje. Ponadto w każdym przypadku popełnienia czynu karalnego poprzez ucznia, który nie ukończył 17 lat, należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia, prokuratora lub policję (art. 4 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 304 kodeksu postępowania karnego). Do istotnych zadań szkoły będzie więc należało ustalenie zasad współpracy szkoły z rodzicami lub przypomnienie tych, które wynikają z realizowanego w szkole programu wychowawczo – profilaktycznego. Ponadto rolą szkoły, o czym wspomniano na początku artykułu, jest prowadzenie działalności informacyjnej, która w tym przypadku będzie polegała na przekazaniu uczniowi i rodzicom informacji na temat zagrożeń związanych z zażywaniem środków psychoaktywnych, a także dotyczących wsparcia dla osób uzależnionych od dopalaczy m.in. możliwości skorzystania z różnych form terapii – od diagnozy psychiatrycznej i psychologicznej, poprzez terapię uzależnień i psychoterapię. 

Odpowiedzialność ucznia

Na zakończenie słów kilka na temat odpowiedzialności, której podlegają uczniowie posiadający i zażywający środki psychoaktywne. Odpowiedzialność ucznia za posiadanie substancji psychoaktywnych wynika z zapisów art. 62b ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, z których wynika, że ich posiadanie jest karalne. Wymienione zachowanie jest ponadto czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17 lat. Z przestępstwem mamy do czynienia, jeśli któryś z wymienionych czynów popełni uczeń, po ukończeniu 17 lat. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego. Oczywiście zaistnienie ww. sytuacji powinno mieć swoje odzwierciedlenie w działaniach podejmowanych w szkole. Przede wszystkim należy przeprowadzić z uczniem w obecności rodziców dziecka rozmowę o złamaniu obowiązującego prawa szkolnego. Oznacza to w rezultacie, że wobec ucznia powinny być zastosowane kary statutowe. Kary statutowe to np. upomnienie od wychowawcy, nagana wychowawcy,  pozbawienie ucznia możliwości udziału w wydarzeniach klasowych i szkolnych o charakterze rozrywkowo – rekreacyjnym lub wymierzone bezpośrednio przez dyrektora upomnienie, nagana oraz przeniesienie do innej klasy. W najpoważniejszych sprawach, do których zalicza się posiadanie środków psychoaktywnych i ich spożywanie, rozprowadzanie możliwe jest nawet skreślenie z listy uczniów, ale biorąc pod uwagę obowiązek szkolny, musi się wiązać z przeniesieniem do innej szkoły. 

Odpowiedzialność nauczyciela

W kwestii odpowiedzialności nauczyciela należy przede wszystkim podkreślić, że organizacja i udział uczniów w wycieczce szkolnej są realizacją zadań statutowych szkoły. A zatem jego odpowiedzialność za uczniów wynika z oczywistego faktu, iż podczas wycieczki, niezależnie od tego, czy jest kierownikiem czy opiekunem zobowiązany jest wykonywać:

• zadania i obowiązki bezpośrednio związane z organizowaną przez szkołę wycieczką (§ 10 i 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki),
• zadania i obowiązki nauczyciela związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły (art. 6 KN). Podczas wycieczki realizowane one będą poza szkołą. 

Niedochowanie obowiązków może skutkować odpowiedzialnością karną, dyscyplinarną, a także cywilną. Z mocy ww. ustawy jest zobowiązany do nadzoru nad uczniami podczas zajęć realizowanych w szkole i poza nią, czyli również w trackie wycieczki. Jeżeli nadzór będzie sprawowany należycie nauczyciel może uwolnić się od odpowiedzialności, gdy udowodni, że przy wykonywaniu pieczy nad uczniami była ona realizowana właściwie. Inaczej mówiąc, gdy pomimo rzetelnie prowadzonej opieki  przez nauczyciela dojdzie do zdarzenia z udziałem ucznia, którego opiekun nie był w stanie przewidzieć nawet przy dołożeniu najwyższej staranności, nie można przypisać nauczycielowi winy. Inna będzie

Ostatnie zmiany w przepisach prawa oświatowego sprawiły, że coraz częściej dochodzi do nieporozumień związanych z tym, jakie dokumenty opisujące sposób realizacji zadań z zakresu doradztwa zawodowego każda szkoła powinna opracować. A następnie – co oczywiste – realizować to, co w dokumentach tych zostało zapisane. Szczególnie dużo niejasności budzi słowo program, który funkcjonuje w dwóch, zupełnie różnych kontekstach znaczeniowych. Uporządkujmy więc obowiązującą terminologię związaną z tym obszarem pracy szkoły.

Każda szkoła musi określić zasady funkcjonowania Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego. System ten powinien być zaplanowany na okres wszystkich lat nauki dziecka w szkole i opisywać: zakładane cele, metody pracy, zadania osób uczestniczących w jego realizacji, czas i miejsce realizacji oraz oczekiwane efekty. Warto też określić sposób monitorowania i ewaluacji działań szkoły z tego zakresu. Zapisy dotyczące WSZD powinny znaleźć się w Statucie szkoły – art. 98 ust. 1 pkt 16 ustawy Prawo oświatowe.

Oprócz tego, w każdym roku szkolnym (do 30 września danego roku), szkoła opracowuje szczegółowy programrealizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, który powinien zawierać działania związane z realizacją doradztwa zawodowego z podziałem na poszczególne oddziały. Powinien on określać tematykę działań, w ramach których zostaną zrealizowane poszczególne treści programowe z doradztwa dla danego etapu edukacyjnego (opisane w załącznikach do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. – od 1 września 2019 r. będzie obowiązywało nowe rozporządzenie - rozporządzenie z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego) oraz osoby odpowiedzialne za ich realizację. Dodatkowo w programie powinny się znaleźć metody, formy i terminy realizacji poszczególnych działań, z uwzględnieniem udziału w nich rodziców oraz partnerów zewnętrznych.

Realizacja zadań z zakresu doradztwa zawodowego odbywa się w różnych formach. Zaangażowani są w nią wszyscy pracownicy pedagogiczni szkoły, również nauczyciele przedmiotowi, którzy uwzględniają treści związane z doradztwem zawodowym w realizowanych przez siebie programach nauczania danego przedmiotu. Oprócz tego, w klasach 7 i 8 szkoły podstawowej oraz w szkołach ponadpodstawowych organizuje się zajęcia z doradztwa zawodowego. Doradca zawodowy prowadzący te zajęcia opracowuje dla nich program nauczania (opierając się też na opisanych w rozporządzeniu treściach programowych). Może też wykorzystać np. jeden z programów doradztwa zawodowego udostępnianych na stronach ORE. Program ten – podobnie jak każdy inny program nauczania w szkole –jest dopuszczany do realizacji przez dyrektora szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej. Po dopuszczeniu staje się częścią szkolnego zestawu programów nauczania.

Całość działań szkoły – zarówno zajęcia edukacyjne z doradztwa zawodowego prowadzone przez doradcę zawodowego, działania nauczycieli przedmiotowych, wychowawców, nauczycieli specjalistów – składają się na wspomniany wcześniej, opracowywany co roku program realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, którego zadaniem jest zrealizowanie w całości wymagań treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego (opisanych w załącznikach do ww. rozporządzenia), które stanowią swoistą podstawę programową dla działań szkoły z tego obszaru.

Podstawa prawna:

Art. 98 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996 z późn. zm.).

Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1675).

Magdalena Bogusławska

26-02-2019

Z dniem 1 września 2019 roku  wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz. U. z 2019 r. poz. 325).

Rozporządzenie określa treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego, sposób realizacji doradztwa zawodowego oraz zadania doradcy zawodowego, zaś w poszczególnych załącznikach rozporządzenia znajdują się treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla:

• przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego (zał. 1);
• klas I–VI szkół podstawowych (zał. 2);
• klas VII i VIII szkół podstawowych (zał. 3);
• branżowych szkół I stopnia (zał. 4);
• liceów ogólnokształcących (zał. 5);
• techników (zał. 6);
• branżowych szkół II stopnia, szkół policealnych i szkół dla dorosłych (zał. 7).

Sposób realizacji doradztwa zawodowego określa§ 3 i § 4 rozporządzenia.

Doradztwo zawodowe jest realizowane zarówno na zajęciach edukacyjnych wychowania przedszkolnego prowadzonych zgodnie z przyjętymi programami wychowania przedszkolnego, na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie, na zajęciach z zakresu doradztwa zawodowego,  na zajęciach związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, na zajęciach z nauczycielem wychowawcą opiekującym się oddziałem, w ramach wizyt zawodoznawczych mających na celu poznanie przez dzieci i uczniów środowiska pracy w wybranych zawodach, organizowanych u pracodawców, w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe lub w placówkach i centrach.

Na każdy rok szkolny doradca zawodowy albo inny nauczyciel lub nauczyciele odpowiedzialni za realizację doradztwa zawodowego w szkole, wyznaczeni przez dyrektora szkoły opracowują program realizacji doradztwa zawodowego, uwzględniający wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego. W programie tym należy uwzględnić:

• działania związane z realizacją doradztwa zawodowego, w tym tematykę działań/treści programowe,
• oddziały, których dotyczą działania,
• metody i formy realizacji działań, z uwzględnieniem udziału rodziców w tych działaniach, w szczególności przez organizację spotkań z rodzicami, z wyjątkiem branżowych szkół II stopnia, szkół policealnych i szkół dla dorosłych,
• terminy realizacji działań,
• osoby odpowiedzialne za realizację poszczególnych działań,
• podmioty, z którymi szkoła współpracuje przy realizacji działań.

Program zatwierdza dyrektor szkoły, w terminie do dnia 30 września, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej.

Zadania doradcy zawodowego, sprecyzowane w§ 5 ust. 1 są następujące:

• systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów i słuchaczy na działania związane z realizacją doradztwa zawodowego;
• prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego;
• opracowywanie we współpracy z innymi nauczycielami, w tym nauczycielami wychowawcami opiekującymi się oddziałami, psychologami lub pedagogami, programu realizacji doradztwa zawodowego;
• wspieranie nauczycieli, w tym nauczycieli wychowawców opiekujących się oddziałami, psychologów lub pedagogów, w zakresie realizacji działań określonych w programie;
• koordynowanie działalności informacyjno-doradczej realizowanej przez szkołę, w tym gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia;
• realizowanie działań wynikających z programu.

Zgodnie z § 9 Rozporządzenia w przypadku braku w szkole doradcy zawodowego do roku szkolnego 2021/2022 włącznie, dyrektor szkoły może powierzyć prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego innemu nauczycielowi lub osobie.

Zadania doradcy zawodowego realizowane w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej pozostają bez zmian - określają je przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (§ 26) i obejmują:

• systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;
• gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia;
• prowadzenie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu z uwzględnieniem rozpoznanych mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów;
• koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę i placówkę;
• współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
• wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Zapraszamy do zapoznania się z propozycjami naszych programów realizacji WSDZ, które odnajdą Państwo w zakładce Publikacje.

Podstawa prawna:

• Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148 z późn. zm.). .– art.47 ust.1 pkt 5 i art. 98 ust. 1 pkt 16
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz. u. z 2019 r., poz. 325)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2017 r. poz. 1591 z późn. zm.)

Jadwiga Osińska

2019-08-26