Art. 68 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe nakłada na dyrektora bardzo wiele obowiązków. Poniżej wybrane, przykładowe obowiązki dyrektora.

Dyrektor szkoły/placówki

• kieruje działalnością szkoły lub placówki oraz reprezentuje ją na zewnątrz; 
• sprawuje nadzór pedagogiczny; 
• sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne; 
• realizuje uchwały rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej, podjęte w ramach ich kompetencji stanowiących; 
• dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły lub placówki zaopiniowanym przez radę szkoły lub placówki i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie;
• wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę lub placówkę; 
• odpowiada za realizację zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ucznia;
• itd., …

Poza tym:

• dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole/placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami (art. 68 ust. 5);
• dyrektor szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe ustala zawody, w których kształci szkoła (art. 68 ust. 7);
• dyrektor jest przewodniczącymrady pedagogicznej (art.69 ust. 4).

Czy wszystkie te zadania ma wykonywać jedna osoba - DYREKTOR?

W realizacji tych rozlicznych obowiązków ogromnym, nieocenionym wsparciem może być ZASTĘPCA, czyli  WICEDYREKTOR.

Stanowisko wicedyrektora tworzy się obowiązkowo w szkole, która liczy co najmniej 12 oddziałów (klas). W mniejszych jednostkach, nawet jeżeli nie ma takiego wymogu, stanowisko takie może być utworzone, jednak pod warunkiem uzyskania zgody organu prowadzącego.

Art. 97. 

1. W szkole, która liczy co najmniej 12 oddziałów, tworzy się stanowisko wicedyrektora. 
2. Dyrektor szkoły, za zgodą organu prowadzącego szkołę, może tworzyć dodatkowe stanowiska wicedyrektorów lub inne stanowiska kierownicze. 
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą szkół artystycznych.

W przedszkolach obowiązują odmienne kryteria, zgodnie z art. 101 ust. 1.

Art. 101. 1. Podstawową jednostką organizacyjną przedszkola jest oddział. 

2. W przedszkolu: 

1) liczącym co najmniej 6 oddziałów lub 

2) posiadającym oddziały zlokalizowane w różnych miejscach lub 

3) w którym co najmniej 2 oddziały pracują dłużej niż 10 godzin dziennie 

– może być utworzone stanowisko wicedyrektora przedszkola. 

3. Dyrektor przedszkola, za zgodą organu prowadzącego, może utworzyć stanowisko wicedyrektora w innych przypadkach niż określone w ust. 1, a także, za zgodą organu prowadzącego, może tworzyć inne stanowiska kierownicze.

Powierzenie stanowiska wicedyrektora następuje zazwyczaj na czas trwania kadencji dyrektora, ale może to być także okres krótszy lub czas nieokreślony (przepisy prawne nie normują tego jednoznacznie).

Odwołania ze stanowiska (jaki i powierzenie stanowiska) wicedyrektora dokonuje dyrektor szkoły.

Art. 64. 1. Jeżeli w szkole utworzono stanowisko wicedyrektora lub inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich dokonuje dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły oraz rady pedagogicznej.

Odwołanie może nastąpić z takich samych przyczyn jak w przypadku odwołania dyrektora, co uszczegóławia art. 66 ust. 1 Prawa oświatowego.

Art. 66. 1. Organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce: 

1) odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w razie:

a) złożenia przez nauczyciela rezygnacji, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem,

b) ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art. 57 ust. 2w trybie określonym przepisami w sprawie oceny pracy nauczycieli – bez wypowiedzenia, 

c) złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wniosku, o którym mowa w art. 56 ust. 3; 

2) w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, a w przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 8, dla uczniów szkół artystycznych prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego – ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia. 

Warto zwrócić uwagę na punkt drugi tego artykułu mówiący o szczególnie uzasadnionych przypadkach – takim uzasadnionym przypadkiem może być przedłużająca się usprawiedliwiona nieobecność w pracy (np. z uwagi na zwolnienia lekarskie)  - co potwierdza orzecznictwo (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 lipca 2017 r., I OSK 553/17). Wtedy, po uzyskaniu wszystkich wymaganych opinii, dyrektor może odwołać z funkcji wicedyrektora nauczyciela korzystającego z długotrwałego zwolnienia lekarskiego. 

To, jak będzie przebiegała współpraca na linii dyrektor – zastępca/zastępcy zależy nie tylko od predyspozycji psycho-fizycznych, kompetencji, kwalifikacji, temperamentu czy osobowości, ale także od nadanych uprawnień.

Aby nie dochodziło do „kolizji uprawnień”, dyrektor powinien określić, w miarę możliwości, dość szczegółowy zakres tych uprawnień i obowiązków, zwany często przydziałem czynności.

Poniżej propozycje zapisów w przydziale czynności (ogólnym i szczegółowym). Oczywiście tworzymy, wybieramy te, które uważamy za zasadne w danej szkole/placówce.

Przykładowe zapisy ogólnego przydziału czynności:

• Czuwanie nad właściwą organizacją procesu dydaktyczno-wychowawczego szkoły;
• Opracowywanie tygodniowego planu zajęć dydaktycznych;
• Organizowanie zastępstw za nieobecnych nauczycieli;
• Wykonywanie zadań wynikających z realizacji nadzoru pedagogicznego;
• Sprawowanie nadzoru nad pracownikami obsługi i administracji  w szkole.

Szczegółowy zakres czynności będzie uzależniony od wielu czynników, w tym specyfiki szkoły/placówki i liczby zastępców. Do  obowiązków wicedyrektora  może należeć, np.:

• Sporządzanie (techniczne) arkusza organizacyjnego i ewentualnych aneksów na dany rok szkolny;
• Przygotowywanie  planu nadzoru pedagogicznego na dany rok szkolny i sprawozdania z realizacji tego planu;
• Opracowywanie tygodniowego planu zajęć dydaktycznych, dyżurów nauczycieli, semestralnych zjazdów słuchaczy szkół dla dorosłych oraz harmonogramu zajęć pozalekcyjnych;
• Organizacja zastępstw za nieobecnych nauczycieli i oraz wprowadzanie zmian w tym zakresie w dzienniku elektronicznym;  
• Wspieranie nauczycieli rozpoczynających prace w zawodzie i realizujących plany rozwoju zawodowego na poszczególne stopnie awansu zawodowego;
• Sporządzanie oceny realizacji planu rozwoju zawodowego  i projektu oceny pracy nauczycieli;
• Wnioskowanie do dyrektora w sprawie dodatków motywacyjnych, nagród i kar dla nauczycieli i pracowników administracji;
• Współpraca ze szkołami wyższymi w zakresie praktyk studenckich i nadzorowanie  praktyk; Współpraca z pracodawcami;
• Nadzorowanie przebiegu praktyki zawodowej i praktycznej nauki zawodu;
• Przygotowywanie informacji na spotkania z rodzicami i na posiedzenia rad pedagogicznych, w tym kwalifikacyjnych i podsumowujących prace;
• Prowadzenie szkoleniowych rad pedagogicznych, w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia;
• Opracowywanie harmonogramu głównych

Epidemia to czas, w którym może dochodzić do braków kadrowych w szkołach i placówkach z uwagi na zwiększoną zachorowalność. Zwiększona zachorowalność może dotyczyć także dzieci i tym samym wpływać na ich liczebność w klasach, grupach. Roszady nauczycieli pomiędzy placówkami są rozwiązaniem, które może zapewnić funkcjonowanie szkół, przedszkoli, placówek w tym okresie.

Jak wyjaśnia MEiN przepisy ustawy covidowej pozwalają na czasowe przeniesienie nauczyciela do innego przedszkola czy szkoły.

"Przepisy art. 3a ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, obowiązujące od 24 czerwca 2020 r., przewidują możliwość czasowego przeniesienia pracownika do innej jednostki organizacyjnej” – informuje wiceminister edukacji Dariusz Piontkowski.

Zgodnie z zapisami ustawy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa może polecić tymczasowe przeniesienie pracownikowi podległego mu urzędu, ale też - kierownikowi podległej jednostki organizacyjnej, tymczasowe przeniesienie pracownika tej jednostki.

Art. 3a.  [Przeniesienie pracownika samorządowego do pracy w innej jednostce]

„W świetle obowiązujących przepisów takimi jednostkami są m.in. przedszkola, szkoły i placówki oświatowe prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego” – wskazuje wiceminister Piontkowski. „Przepisy art. 3a powołanej ustawy posługują się pojęciem „pracownika podległej jednostki organizacyjnej”, bez wskazania, że dotyczy to pracownika samorządowego, przez co wnioskować należy, że dotyczy on wszystkich pracowników tych jednostek, a nie tylko pracowników samorządowych zatrudnionych w tych jednostkach”.

Ponadto w uzasadnieniu do ustawy znalazł się zapis:

"Projektowany przepis przewiduje możliwość jednostronnej, czasowej zmiany zadań dotychczas wykonywanych przez pracownika. Przeniesienia pracowników podległego urzędu gminy dokonywałby wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Natomiast pracowników gminnych jednostek organizacyjnych kierownik takiej jednostki na polecenie wójta, burmistrza, prezydenta miasta.  

Rozwiązanie przewidziane w art. 3a dotyczyłoby wszystkich pracowników zatrudnionych w jednostkach, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Powierzenie pracownikowi innej pracy, nieprzewidzianej w umowie o pracę, na podstawie proponowanej regulacji, miałoby charakter czasowy. 

Projektowany przepis nie przewiduje ani zgody pracownika na jego przeniesienie, ani porozumienia między pracodawcami. Jedynie w sytuacji określonej w ust. 3  proponowanego rozwiązania przewidziany jest wymóg zgody pracownika (tj. kobiety w ciąży i pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 lat lub osoby będącej jedynym opiekunem dziecka w wieku do lat piętnastu)."

03-03-2021

1 września 2022 r., rozpoczyna się I etap wdrażania standaryzacji zatrudniania w przedszkolach i szkołach nauczycieli psychologów, pedagogów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i pedagogów specjalnych rozpocznie się od 1 września 2022 r. 

Aby rozwiać wiątpliiwości związane z zasadmi wyliczania etatów specjalistów, MEiN przedstawił ich przykładowe wyliczenia - dla nauczycieli psychologów, pedagogów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i pedagogów specjalnych w szkołach i przedszkolach.

1. W szkole uczy się 180 uczniów. Obecnie szkoła ma 11 godzin pedagoga i 11 godzin logopedy. Zgodnie z przepisami przejściowymi od września szkoła powinna mieć co najmniej 1,5 etatu specjalisty, w tym minimalną liczbę etatów psychologów i pedagogów specjalnych. Czyli ile?

W omawianym przypadku szkoła powinna zatrudniać od września 2022 r. co najmniej 1,5 etatów specjalistów, z czego co najmniej 25% x 1,5 = 0,375 etatu psychologa, 25% x 1,5 = 0,375 etatu pedagoga specjalnego oraz 0,75 etatu (łącznie) pozostałych specjalistów (pedagoga, logopedy lub terapeuty pedagogicznego). 

Przeliczając to na godziny pracy nauczyciela, przy założeniu, że pensum specjalistów wynosi 22 godziny tygodniowo, szkoła powinna mieć co najmniej 8,25 godzin psychologa, 8,25 godzin pedagoga specjalnego oraz 16,5 godzin (łącznie) pozostałych specjalistów (pedagoga, logopedy lub terapeuty pedagogicznego). 

Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 42d ust. 4 ustawy Karta Nauczyciela (będzie obowiązywał od 1 września 2022 r.) przy obliczaniu minimalnego wymiaru etatów specjalistów, bierzemy pod uwagę również godziny ponadwymiarowe realizowane przez tych specjalistów. 

2. Czy w zespołach (przedszkole + szkoła podstawowa) liczbę uczniów/dzieci do wyliczenia wymaganych etatów liczymy łącznie? 

Tak. Wskazuje na to art. 42d ust. 8 ustawy Karta Nauczyciela (będzie obowiązywał od 1 września 2022 r.). 

Jeśli przedszkole liczy 100 uczniów, a szkoła podstawowa liczy 180 uczniów i wchodzą one w skład zespołu, łączna liczba uczniów zespołu wynosi 280 uczniów. 

Niezbędne minimum etatów specjalistów wynosi wtedy od września 2022 r. 1,7 etatu (1,5 etatu za liczbę uczniów powyżej 100 + 0,2 etatu za kolejnych 100 uczniów). 

W ramach tego standardu należy, zgodnie z art. 42d ust. 11 przewidzieć co najmniej 25% x 1,7 = 0,425 etatu psychologa oraz 25% x 1,7 = 0,425 etatu pedagoga specjalnego. Ostatecznie więc w takim zespole musi być co najmniej 0,425 etatu psychologa, 0,425 etatu pedagoga specjalnego oraz 0,85 etatu (łącznie) pozostałych specjalistów (pedagoga, logopedy lub terapeuty pedagogicznego).

Resport przedstawił już projekty rozporządzeń określających zadania pedagogów specjalnych - w sprawie:

• zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach,
• zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych szkołach i placówkach,
• wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych.

Zapowiada natomiast nowelizację rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli., gdzie zostaną określone kwalifikacje pedagoga specjalnego. 

Źródło: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/wiadomosci

13-06-2022

Szkoła jest całkowicie zamknięta, w związku z czym pracownicy nie świadczą pracy, ale są gotowi do jej wykonywania. Pracownicy administracji pewne prace wykonują w domu.  Jak prawidłowo naliczyć wynagrodzenie dla pracowników administracji i obsługi?

W rozporządzeniu MEN z 11 marca 2020 r. wskazano, że czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty polega na zawieszeniu prowadzenia działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. Nie jest to więc zamknięcie zakładu pracy. Ponadto począwszy od 25 marca 2020 r. żaden pracownik szkoły nie może pracować na jej terenie, z wyłączeniem przypadków, gdy jest to niezbędne do:

• realizowania zadań związanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (lub w inny przyjęty sposób),
• zapewnienia ciągłości funkcjonowania szkoły (§ 4a rozporządzenia MEN z 11 marca 2020 r.).

To wiąże się z koniecznością zaplanowania u większości pracowników pracy zdalnej. Natomiast u tych, u których taka praca nie wchodzi w grę, pozostaje ograniczenie obowiązków w szkole do niezbędnego minimum albo przestój.

I teraz w zależności od tego czy i jak pracownik administracji i obsługi wykonuje pracę tak należy za nią wynagradzać.

Pracownicy administracji i obsługi, którzy wykonują prace na terenie szkoły np. sekretarz szkoły, referent, konserwator dostają normalne wynagrodzenie tak jak w poprzednich miesiącach. Dyrektor tylko musi zapewnić bezpieczeństwo i higienę związane z pracą - środki higieny osobistej i dostęp do urządzeń higieniczno-sanitarnych (art. 233 Kodeksu pracy) – w szczególności środki do mycia rąk dezynfekujące, rękawiczki, itd.

Pracownicy administracji i obsługi, na stanowiskach, na których wykonywanie pracy nie jest konieczne do zapewnienia ciągłości funkcjonowania szkoły, należy wprowadzić tzw. pracę zdalną. O tym, którzy są to pracownicy, decyduje dyrektor, np. księgowa lub inna osoba pracują z dokumentami. Za taką pracę powinni oni otrzymywać normalne wynagrodzenie tak jak w poprzednich miesiącach.

W ramach pracy zdalnej można powierzyć pracownikowi inne obowiązki (spoza zakresu czynności dla jego stanowiska pracy). W takiej sytuacji dyrektor musi dokonać powierzenia, o którym mowa w art. 42 § 4 Kodeksu pracy:

• jeżeli wymagają tego potrzeby szkoły,
• w drodze polecenia służbowego (najlepiej na piśmie),
• maksymalnie na 3 miesiące,
• tylko w ramach kwalifikacji pracownika,
• bez obniżenia wynagrodzenia pracownika.

Pracownicy administracji i obsługi, dla których praca zdalna jest niemożliwa, tj. kucharki i intendenci, ale i  inni pracownicy, którzy nie świadczą pracy, pozostają w gotowości do pracy w domu. W tym przypadku należy wypłacić wynagrodzenie przestojowe z art. 81 Kodeksu pracy.

Wynagrodzenie postojowe to wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika określone stawką godzinową lub miesięczną. Osobiste zaszeregowanie to wynagrodzenie zasadnicze.

W orzecznictwie wskazuje się, że wynagrodzenie to obejmuje jedynie wynagrodzenie zasadnicze co do zasady bez dodatków (wyrok Sądu Najwyższego z 16.11.2000 r., I PKN 455/00 ). Wyjątkiem jest uwzględnienie w wynagrodzeniu za przestój dodatku funkcyjnego, zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 30.12.1986 r. (sygn. akt III PZP 42/86), wyrokiem Sądu Najwyższego z 8.02.2018 r. (sygn. akt I PK 347/16). Ten korzystniejszy dla nauczycieli pogląd prezentuje także MEN. Zatem możliwe jest uwzględnienie go i stosowanie z uwagi na brak jednolitego orzecznictwa w sprawach pracowniczych. Natomiast w skład stawki osobistego zaszeregowania (czyli wynagrodzenia za przestój) nie wchodzi dodatek stażowy (wyrok Sądu Najwyższego z 16.11.2000 r. (sygn. akt I PKN 455/00)), czy premia regulaminowa. Formalnie jednak decyzja należy do dyrektora i jego interpretacji.

W tym przypadku nie stosuje się § 4 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.

Ten przepis ma zastosowanie do wynagrodzenia określonego procentowo. W przypadku administracji i obsługi wynagrodzenie jest określone stawką miesięczną. 

Więcej informacji dotyczących kadr w okresie ograniczonego funkcjonowania szkół przedstawimy w trakcie szkolenia - webinarium:

Kadry w oświacie w okresie epidemii – najczęstsze wątpliwości, już 7 kwietnia.

Podstawa prawna:

• art. 81 ustawy z 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.),
• art. 3 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374),
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 11 marca 2020 roku w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 410 ze zm).
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 20 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 492).

Dariusz Skrzyński

01-04-2020

Od 1 stycznia 2020 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło do 2.600 zł i nie będzie do niego wliczany dodatek za wysługę lat. 

Do wynagrodzenia minimalnego nie podlegają wliczeniu niektóre składniki wynagrodzenia, wśród których ustawa wymienia:

• nagrody jubileuszowe,
• odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
• dodatek za pracę w porze nocnej.

Od 2020 roku kolejnym składnikiem wyłączonym z wynagrodzenia minimalnego jest dodatek stażowy.

Oznacza to, że jeżeli dotychczas pracownicy osiągali minimalne wynagrodzenie za pracę po uwzględnieniu dodatku za wysługę lat, konieczne jest podwyższenie ich wynagrodzenia zasadniczego, gdyż dodatek ten nie podlega wliczeniu do płacy minimalnej.

Jeżeli w umowie o pracę ustalone jest wynagrodzenie niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, a pracownik nie otrzymuje innych składników wynagrodzenia, które są wliczane do minimalnego wynagrodzenia za pracę, konieczna jest zmiana umowy o pracę w drodze porozumienia stron.

Podstawa prawna:

• art. 6 ust. 5 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. 2018 r., poz. 2177 ze zm.),
• rozporządzenie Rady Ministrów z 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz.U. 2019 r. poz. 1778).

Dariusz Skrzyński

08-01-2020

Koniec roku dla dyrektora to okres wzmożonej pracy. Co roku przeprowadza on szereg typowych czynności związanych z zarządzaniem szkołą, kadrami, finansami. Przedstawiam najważniejsze zadania dyrektora, które stoją przed dyrektorem szkoły w okresie od grudnia 2020 do stycznia 2021 roku.

1. Zaplanowanie realizacji niewykorzystanych środków budżetowych

Wykonanie wstępnego bilansu dochodów i wydatków za rok budżetowy oraz zaplanowaniu realizacji niewykorzystanych środków budżetowych.

Podstawa prawna: 

• § 10- § 13 rozporządzenia ministra finansów z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1718)

2. Przekazanie projektu planu finansowego szkoły do organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego prowadzącego szkołę, po uprzednim jego zaopiniowaniu przez radę szkoły, radę pedagogiczną i radę rodziców

Podstawa prawna:

• § 6 ust. 2 rozporządzenia ministra finansów z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1718); art. 68 ust. 1 pkt 5, art. 70 ust. 2 pkt 2, art. 80 ust. 2 pkt 2 i art. 84 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.

3. Określenie terminu wystawienia ocen klasyfikacyjnych i terminu zebrania plenarnego rady pedagogicznej

Podstawa prawna: 

• art. 69 ust. 4-6 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 910 ze zm.).

4. Rozpoczęcie archiwizowania akt szkoły

Termin nie wynika z przepisów – ustala dyrektor. Zakończenie i przekazanie dokumentów do archiwum powinno nastąpić w kwietniu 2021 r.

Podstawa prawna: 

• art. 34 ust. 1-2 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 164 ze zm.), § 5 rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 20 października 2015 r. w sprawie klasyfikowania i kwalifikowania dokumentacji, przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych i brakowania dokumentacji niearchiwalnej, Instrukcja kancelaryjna szkoły (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 246 ze zm.).

5. Przeprowadzenie inwentaryzacji majątku szkoły

Kontrolę stanu magazynów i wyposażenia placówki oraz stanu kasy należy zakończyć do 15 stycznia następnego roku. Przepisy prawa nie wyłączyły obowiązku przeprowadzenia inwentaryzacji okresowej metodą spisu z natury w czasie obowiązywania stanu epidemii, ani nie przewidują innych terminów przeprowadzania inwentaryzacji. Oznacza to, że inwentaryzacja powinna zostać również w tym roku przeprowadzona na ogólnych zasadach z zachowanie reżimu sanitarnego.

Podstawa prawna:

• art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 352 ze zm.).

6. Ustalenie planu urlopów wypoczynkowych pracowników niepedagogicznych

Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje się tzw. urlopu na żądanie. Pracodawca nie ustala planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę -dotyczy to także pracodawcy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. W takich przypadkach pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem.  Plan urlopów podaje się do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy.

Podstawa prawna: 

• art. 163 § 1 - § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.).

7. Ustalenie planu urlopów dyrektora, wicedyrektora oraz nauczyciela pełniącego inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielowi, który przez okres co najmniej 10 miesięcy pełni obowiązki kierownicze w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze

Kadra kierownicze szkoły wykorzystuje urlop w terminie ustalonym w planie urlopów. Jeśli jednak urlop nie będzie mógł się rozpocząć w terminie przewidzianym w planie urlopów z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, to urlop wypoczynkowy ulegnie przesunięciu na termin późniejszy. Karta Nauczyciela wskazuje takie sytuacje.

Podstawa prawna: 

• art 64 ust. 2a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.).

8. Wydanie decyzji w sprawie nadania lub odmowy nadania stopnia awansu zawodowego

Nauczycielowi, który złoży wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do 31 października, właściwy organ wydaje decyzję o nadaniu lub odmowie nadania stopnia awansu zawodowego do końca roku.

Podstawa prawna:

• art. 9b ust. 3a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.).

9. Skorygowanie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Dotyczy to pracodawców, u których zmienił się w ciągu roku stan zatrudnienia. Korekta powinna uwzględniać faktyczną przeciętną liczbę osób zatrudnionych w danym roku. W kwestii sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych, w celu naliczania odpisu należy stosować rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Podstawę naliczania odpisu podstawowego na ZFŚS stanowi przeciętna planowana w danym roku kalendarzowym liczba zatrudnionych u pracodawcy, skorygowana w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych, obejmująca pracowników zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy (po przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy)

Podstawa prawna:

• art. 5 ust. 6 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1070).

10. Ocena pracowników samorządowych

Pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, podlega okresowej ocenie. Oceny na piśmie dokonuje bezpośredni przełożony pracownika samorządowego, nie rzadziej niż raz na 2 lata i nie częściej niż raz na 6 miesięcy.

Podstawa prawna: 

• art. 27 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1282 ze zm.).

Dariusz Skrzyński

21-12-2020

Pensum należy uśrednić również wtedy, gdy nauczyciel pracuje na pełnym etacie, a tylko w ramach godzin ponadwymiarowych będzie realizował godziny z innego pensum.

Pytanie:

Proszę o wyjaśnienie zasad płatności za godziny ponadwymiarowe w sytuacji, gdy nauczyciel ma cały etat w szkole (z 18), a godziny ponadwymiarowe w świetlicy (z 26). Czy powinien mieć płacone z godzin świetlicy, czy uśrednionych? Czy można w takiej sytuacji uśredniać godziny? Jaka podstawa prawna reguluje powyższe zasady?

Odpowiedź:

Jedynym prawidłowym postępowaniem w opisanym przypadku jest uśrednienie pensum (art. 42 ust. 5c Karty nauczyciela). Uśredniamy pensum również wtedy, kiedy nauczyciel pracuje na pełnym etacie, a tylko w ramach godzin ponadwymiarowych będzie realizował godziny z innego pensum. Wtedy każda godzina realizowana ponad uśrednione pensum będzie godzina ponadwymiarową i będzie płacona z pensum uśrednionego.

Poniżej wskazuję w jak sposób należy ustalić pensum uśrednione.

KROK 1. Sumujemy liczbę godzin obowiązkowych ze wszystkich stanowisk, na których ma być zatrudniony nauczyciel.

Np. Nauczyciel ma realizować zajęcia w wymiarze: 18/18 (nauczyciel przedmiotu) + 4/26 (świetlica). Sumujemy: 18 + 4 = 22.

KROK 2. Sumujemy wymiar zajęć nauczyciela (ułamki) ze wszystkich stanowisk, zaokrąglając wynik zgodnie z regułami matematyki.

Np. Suma części etatu w ww. przykładzie to 18/18 + 4/26 = 1 + 0,15  = 1,15.

KROK 3. Wynik z kroku 1 dzielimy przez sumę z kroku 2.

PRZYKŁAD 22/1,15 = 19,13

KROK 4

Wynik z kroku 3 zaokrąglamy do pełnych godzin w ten sposób, że czas zajęć do pół godziny pomija się, a powyżej pół godziny liczy się za pełną godzinę.

Wymiar zajęć obowiązkowych to: 19,13 = 19 godzin.

KROK 5

Ustalamy wymiar zajęć nauczyciela w formie ułamka zwykłego, podając wynik z kroku 1. w liczniku, a wynik z kroku 4. w mianowniku.

Np. nauczyciel, o którym mowa w przykładzie będzie zatrudniony w wymiarze 22/19 tzn., że będzie realizował 3 godziny ponadwymiarowe. 

Dariusz Skrzyński

25-09-2019

Pytanie:

Jak poprawnie powinien mieć zawartą umowę o pracę, jedyny pracownik administracyjny szkoły, zajmujący się wszystkimi sprawami administarcyjno-biurowymi i kadrowymi szkoły. Przy czym księgowość i płace prowadzi komórka w organie prowadzącym. 

Czy można podzielić etat? 

Jeżeli tak, to:

• jak poprawnie powinna wyglądać umowa?
• jakie stanowiska powinna zawierać?
• jaka jest podstawa prawna?
• co z wynagrodzeniem?

Odpowiedź:

Pracownicy samorządowi w szkołach lub innych placówkach oświatowych są zatrudniani na stanowiskach obsadzanych w drodze umowy o pracę. Dyrektor szkoły w odrębnym regulaminie wynagradzania powinien ustalić szczegółowy sposób i warunki wynagradzania dla tych pracowników

Można łączyć stanowiska, wtedy w umowie wpisujemy te stanowiska – tylko trzeba uważać, żeby były w danej grupie stanowisk – albo urzędnicze albo pomocnicze i obsługi. Nie można w ramach jednej umowy być zatrudnionym na stanowisku urzędniczym oraz pomocniczym i obsługi. W umowie o pracę osoby, która będzie realizowała obowiązki pracownicze na obu stanowiskach, należy więc wskazać obie kategorie zaszeregowania ze stawką wynagrodzenia zasadniczego proporcjonalną do wymiaru czasu pracy przeznaczonego na realizowanie poszczególnych obowiązków. Konkretną wysokość wynagrodzenia zasadniczego dla takiego pracownika ustala dyrektor w oparciu o regulamin wynagradzania. Wynagrodzenie zasadnicze powinno być ustalone w jednej kwocie, a w odniesieniu do niej będą ustalane inne składniki wynagrodzenia, np. dodatek za wysługę lat.

W opisanym przypadku wystarczające będzie zatrudnienie na stanowisku pomocniczym i obsługi: sekretarz szkoły. Nie trzeba wtedy organizować konkursu, jak w przypadku stanowisk urzędniczych (np. referenta).

Istota stanowiska sekretarza polega na odpowiedzialności za prowadzenie sekretariatu. Sekretarzowi można także powierzyć prowadzenie spraw kadrowych, składnicy akt, tworzenie arkusza organizacji szkoły (szczególnie w obszarze dotyczącym obowiązku szkolnego i obowiązku nauki), a także sporządzanie sprawozdań dla organu prowadzącego i organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą. Do realizacji zadań wynikających z zajmowanego stanowiska sekretarz szkoły w dużych placówkach ma do dyspozycji innych pracowników administracji - sekretarki, referentów, specjalistów, którymi kieruje. W bardzo małych jednostkach realizuje swoje zadania sam. 

Wykaz stanowisk pracowniczych, a także zasady wynagradzania pracowników samorządowych określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 936). W załączniku nr 3 do rozporządzenia został określony m.in. wykaz stanowisk, minimalne wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania pracy na poszczególnych stanowiskach, minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Dla stanowisk pracowniczych w samorządowych jednostkach organizacyjnych działających w zakresie oświaty określone są one w rozdziale V – jednostki działające w zakresie oświaty, tabela F.  Można zatrudniać również na stanowiskach wskazanych w dziale: Wszystkie jednostki – załącznik nr 3, tabela F.  W rozporządzeniu w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych w załączniku nr 3 wymienione zostało m.in. stanowisko sekretarza szkoły (grupa zaszeregowania XII wymagania: wykształcenie średnie i 5 lat stażu pracy).

W treści umowy o pracę musi być określony m.in. rodzaj pracy, wynagrodzenie i wymiar czasu pracy (art. 29 § 1 Kodeksu pracy). Stanowisko pracy u pracowników samorządowych związane jest z określoną kategorią zaszeregowania (załącznik nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych). Przepisy powszechnie obowiązujące określają minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego dla danej kategorii. Maksymalny poziom wynagrodzenia określają natomiast obowiązujące u danego pracodawcy regulaminy wynagradzania (art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy z o pracownikach samorządowych).

Dariusz Skrzyński

19-10-2020

#ZAGWOZDKIDYREKTORA

"Wkrótce kończy się półroczny okres zawieszenia nauczyciela, a postępowanie dyscyplinarne do dnia dzisiejszego nie zakończyło się. Co w takiej sytuacji? Czy nadal wypłacamy wynagrodzenie zasadnicze do czasu rozstrzygnięcia, czy wstrzymujemy wypłatę wynagrodzenia?"

Ekspert ECRK Białystok odpowiada: 

Zawieszenie w pełnieniu obowiązków nie może trwać dłużej niż 6 miesięcy, chyba że przeciwko nauczycielowi toczy się jeszcze postępowanie karne lub postępowanie dyscyplinarne, w związku z którym nastąpiło zawieszenie (art. 85t ust. 4 Karty Nauczyciela). Zatem po upływie 6 miesięcy zawieszenia, przy nie zakończonym postępowaniu dyscyplinarnym, nauczyciel dalej pozostaje zawieszony, aż do zakończenia postępowania.

Skoro nauczyciel dalej jest zawieszony to dalej należy wypłacać tylko wynagrodzenie zasadnicze. Wynika to wprost z przepisu art. 85u ust. 1 i 2 Karty Nauczyciela. Zgodnie z treścią tego przepisu wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela w okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków może ulec zmniejszeniu najwyżej do połowy, a także nie przysługują dodatki oraz wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe. Zmniejszenie wynagrodzenia w okresie zawieszenia nie jest obligatoryjne, natomiast obligatoryjna jest utrata wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach ponadwymiarowych oraz dodatków do wynagrodzenia.

Dariusz Skrzyński

31-07-2020

Pytanie:

Wymiar czasu pracy nauczyciela od 1 września wynosi 4.5/18, zaś miesiąc później następuje zmiana i będzie on miał 5/18. Jak w tym przypadku wprowadzić zmianę? Czy musi to być aneks do umowy czy może to być porozumienie zmieniające warunki pracy i płacy?

Odpowiedź:

Zmiana warunków pracy nauczyciela (a zatem i wymiaru zatrudnienia) zatrudnionego na podstawie umowy o pracę opiera się wyłącznie o przepisy Kodeksu pracy. Oznacza to, że są tylko dwa tryby dokonania zmian w treści stosunku pracy – wypowiedzenie zmieniające lub porozumienie stron.

Najprostszym sposobem zmiany warunków pracy (w tym przypadku wymiaru zatrudnienia) nauczycielowi jest zawarcie porozumienia stron w tej sprawie. W porozumieniu wskazuje się: nowy wymiar zatrudnienia, wyższe wynagrodzenie, datę wejścia w życie nowych warunków pracy, ewentualnie okres ich obowiązywania (jeżeli np. zmiana wymiaru zatrudnienia jest czasowa).

Dyrektor widząc konieczność zmiany warunków pracy nauczyciela zatrudnionego na podstawie umowy o pracę (np. zmiana wymiaru z wyższego na niższe i odwrotnie) nie musi proponować mu zawarcia porozumienia stron. Może od razu zastosować wypowiedzenie zmieniające, czyli formę zmiany warunków pracy z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Brak zgody na nowe warunki zatrudnienia powoduje w tym przypadku rozwiązanie umowy o pracę (art. 42 Kodeksu pracy). 

Nauczyciel, który otrzymał wypowiedzenie zmieniające musi podjąć decyzję czy przyjmuje nowe warunki pracy przed upływem połowy okresu wypowiedzenia. Jeżeli jednak dyrektor nie pouczy go o terminach dotyczących złożenia oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, nauczyciel będzie mógł podjąć tę decyzję do końca okresu wypowiedzenia.

W piśmie wypowiadającym warunki pracy konieczne jest zamieszczenie pouczenia o możliwości złożenia oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków zatrudnienia oraz terminie, w jakim można tego dokonać, a także skutkach braku takiego oświadczenia.

Przy wypowiedzeniu zmieniającym w szkole jest taki problem, że obowiązuje 3-miesięczny okres wypowiedzenia (art. 27 Karty Nauczyciela). Dodatkowo w szkołach feryjnych upływ okresu wypowiedzenia przypada na zakończenie roku szkolnego tj. 31 sierpnia. W placówkach nieferyjnych nie ma tego ograniczenia. Zatem jeżeli w trakcie roku szkolnego dyrektor chciałby zastosować w stosunku do nauczyciela zatrudnionego na podstawie umowy o prace w niepełnym wymiarze zajęć wypowiedzenie zmieniające (np. zmiana wymiaru zajęć), to te zmiany w praktyce wejdą w życie dopiero od nowego roku szkolnego. 

W opisanej sytuacji najlepszym i najszybszym sposobem jest tzw. porozumienie zmieniające. Po prostu aneks do umowy  polegający na tym,  że strony wspólnie ustalają, jakie nastąpią zmiany i od kiedy. W praktyce taki aneks do umowy jest porozumieniem zmieniającym.

Dariusz Skrzyński

07-10-2021

Dziś (23-06-2022) Sejm przyjął nowelizację ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Zmiany dotyczące zasad pracy nauczycieli mają wejść w życie już 1 września 2022 roku.

Głównym celem nowelizacji (zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy) jest uproszczenie i odbiurokratyzowanie systemu awansu zawodowego nauczycieli oraz zagwarantowanie wyższego wynagrodzenia nauczycielom, którzy nie uzyskali jeszcze stopnia nauczyciela mianowanego, tj. w pierwszych latach pracy w tym zawodzie.

Poniżej przybliżamy najważniejsze zmiany.

3 etapy rozwoju zawodowego nauczyciela

• odbywanie przygotowania do zawodu nauczyciela(w wymiarze 3 lat i 9 miesięcy lub w wymiarze  skróconym do 2 lat i 9 miesięcy w przypadku nauczyciela posiadającego stopień naukowy oraz nauczyciela, który przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole w Rzeczypospolitej Polskiej prowadził zajęcia w szkole za granicą), w trakcie którego nauczyciel otrzyma wsparcie mentora; 
• nauczyciel mianowany;
• nauczyciel dyplomowany(po przepracowaniu w szkole co najmniej 5 lat i 9 miesięcy lub okresu skróconego do 4 lat i 9 miesięcy w przypadku nauczyciela posiadającego stopień naukowy oraz nauczyciela, który przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole w Rzeczypospolitej Polskiej prowadził zajęcia w szkole za granicą; wymienione okresy liczy się od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego).

Wzmocnienie umiejętności praktycznych nauczycieli

• W drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela, przed dokonaniem oceny pracy, nauczyciel będzie obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze co najmniej 1 godziny, w obecności: dyrektora szkoły, mentora, doradcy metodycznego albo nauczyciela konsultanta albo przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny albo nauczyciela dyplomowanego, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, z tej samej lub innej szkoły.
• W ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela nauczyciel, który w tym okresie uzyska co najmniej dobrą ocenę pracy, będzie obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły, w skład której wejdą: dyrektor szkoły, jako jej przewodniczący; ekspert  z listy ekspertów prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania; doradca metodyczny albo nauczyciel konsultant albo nauczyciel dyplomowany, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, z tej samej lub innej szkoły.
• Po omówieniu zajęć prowadzonych w ostatnim roku przygotowania do zawodu nauczyciela i przeprowadzeniu rozmowy z nauczycielem, komisja będzie wydawała opinię - pozytywną lub negatywną. Pozytywna opinia komisji będzie jednym z warunków uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. Opinia będzie ustalana na podstawie liczby punktów przyznanych przez komisję.

Obligatoryjność ścieżki uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego i weryfikacja umiejętności praktycznych

W przypadku otrzymania negatywnej opinii komisji nauczyciel będzie mógł złożyć (w ciągu 14 dni) do dyrektora szkoły wniosek o ponowne przeprowadzenie zajęć, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły. Nauczyciel, który uzyskał negatywną opinię i nie złoży ww. wniosku oraz nauczyciel, który po ponownym przeprowadzeniu zajęć uzyskał ponownie ocenę negatywną będzie obowiązany odbyć dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela w wymiarze rok i 9 miesięcy, w trakcie którego ponownie będzie prowadził zajęcia, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły. Ponadto, jeżeli nauczyciel, zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w ciągu 6 lat od rozpoczęcia odbywania przygotowania do zawodu nie uzyska stopnia nauczyciela mianowanego to stosunek pracy z takim nauczycielem ulegnie rozwiązaniu.

Powiązanie oceny pracy ze ścieżką awansu zawodowego nauczycieli

Ocena pracy będzie dokonywana obligatoryjnie w drugim oraz ostatnim roku przygotowania do zawodu nauczyciela. Uzyskanie co najmniej dobrej oceny pracy będzie warunkiem zatrudnienia na czas nieokreślony oraz uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. W przypadku dokonywania oceny pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela dyrektor szkoły będzie obowiązany zasięgnąć także opinii mentora. Warunkiem uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego będzie posiadanie co najmniej bardzo dobrej oceny pracy. Ocena pracy nauczyciela ubiegającego się o stopień nauczyciela dyplomowanego będzie dokonywana na jego wniosek. 

Zmiana w składzie komisji kwalifikacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego

Planowane jest zmniejszenie liczby ekspertów z listy ekspertów prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, wchodzących w skład komisji, z trzech do dwóch.

Warunki nadania poszczególnych stopni awansu

Postępowanie w sprawie nadania stopnia nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego będzie prowadzone, tak jak dotychczas, w trybie postępowania administracyjnego, a stopnie te będą nadawane w drodze decyzji administracyjnej. Nie zmienią się również organy właściwe do nadania tych stopni. Zmienią się natomiast warunki, ponieważ nauczyciel nie będzie już odbywał sformalizowanych staży, rozdzielonych okresami przepracowania.

Zgodnie z projektem ustawy warunkiem nadania nauczycielowi nieposiadającemu stopnia awansu zawodowego stopnia nauczyciela mianowanego będzie: 

• spełnienie wymagań kwalifikacyjnych, 
• odbycie przygotowania do zawodu nauczyciela, 
• posiadanie co najmniej dobrej oceny pracy uzyskanej w ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela, 
• uzyskanie pozytywnej opinii o przeprowadzonych zajęciach, 
• zdanie egzaminu na stopień nauczyciela mianowanego, podczas którego sprawdza się spełnianie przez nauczyciela wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności niezbędnych do efektywnego realizowania obowiązków nauczyciela - okreslonych rozporządzeniem. 

Warunkiem nadania nauczycielowi mianowanemu stopnia nauczyciela dyplomowanego będzie: 

• spełnienie wymagań kwalifikacyjnych,
• przepracowanie w szkole wymaganego okresu,
• posiadanie co najmniej bardzo dobrej oceny pracy uzyskanej w ostatnim roku pracy przed złożeniem wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego, 
• uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej, która na podstawie dokonanej analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadzonej rozmowy sprawdza spełnianie przez nauczyciela wymagań dotyczących realizowania zadań lub podejmowania działań na rzecz oświaty oraz ich efektów, określonych rozporządzeniem.

Zasady nawiązywania stosunku pracy z nauczycielem podejmującym pracę w szkole

• przez pierwsze 2 lata pracy w szkole – umowa o pracę na czas określony;
• po przepracowaniu w szkole co najmniej 2 lat i uzyskaniu co najmniej dobrej oceny pracy – umowa o pracę na czas nieokreślony.

Średnie wynagrodzenie nauczycieli przyporządkowane trzem etapom rozwoju zawodowego nauczycieli

Średnie wynagrodzenie nauczycieli będzie stanowiło dla:

• nauczyciela nieposiadającego stopnia awansu zawodowego – 120%,
• nauczyciela mianowanego – 144%,
• nauczyciela dyplomowanego – 184%

– kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej.

[Obecnie jest: dla: nauczyciela stażysty – 100%, nauczyciela kontraktowego – 111%, nauczyciela mianowanego – 144%, nauczyciela dyplomowanego – 184%]

Zadania mentora

Ustawa określi także zadania mentora, do których należy:

1)     wspieranie na bieżąco nauczyciela w procesie wdrażania do pracy w zawodzie, w tym zapoznanie go z dokumentacją przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz innymi dokumentami obowiązującymi w szkole;

2)     udzielanie nauczycielowi pomocy w doborze właściwych form doskonalenia zawodowego;

3)     dzielenie się z nauczycielem wiedzą i doświadczeniem w zakresie niezbędnym do efektywnej realizacji obowiązków nauczyciela;

4)     umożliwienie nauczycielowi obserwowania prowadzonych przez siebie zajęć oraz omawianie z nim tych zajęć;

5)     obserwowanie zajęć prowadzonych

Zapowiadane zmiany w emeryturach nauczycielskich znalazły swoje odzwierciedlenie w poselskim projekcie ustawy, która ma znowelizować m.in. ustawę Kartę Nauczyciela, Prawo oświatowe, a także o systemie informacji oświatowej, który 19 maja pojawił się na stronie Sejmu. Obok emerytalnych nowości znajdziemy w niej także zmiany dotyczące awansu zawodowego, oceny pracy, dodatkowych lokalizacji w szkołach ponadpodstawowych, łączenia szkół w zespoły, nadzoru nad szkołami niepublicznymi czy też godzin przeznaczonych na konsultacje.

Poniżej przedstawiamy proponowane zmiany:

• związane z oceną pracy:

- dookreślono okres, za jaki dokonywana jest ocena pracy, wskazując, że do 3–letniego okresu pracy podlegającego ocenie nie będą wliczane okresy usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy, trwającej dłużej niż 3 miesiące.

- skrócono okres pracy podlegający ocenie w przypadku nauczycieli, którzy w ostatnich 3 latach pracy przed dokonaniem oceny, przed podjęciem pracy w szkole byli odpowiednio:

1) zatrudnieni na stanowisku nauczyciela w publicznej placówce doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, publicznej placówce doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, publicznej placówce doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych, lub publicznej placówce doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym,

2) skierowani przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do pracy w szkołach europejskich, lub

3) zatrudnieni na stanowisku, na którym są wymagane kwalifikacje pedagogiczne, lub

4) urlopowani lub zwolnieni z obowiązku świadczenia pracy.

W przypadku tych nauczycieli ocena pracy w związku z ubieganiem się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego ma być dokonywana za okres pracy w szkole, jednak nie krótszy niż 9 miesięcy.

- wskazano, że pracownicy okręgowych ośrodków wychowawczych maja być objęci regulacjami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli (…).

- wprowadzono nowe rozwiązania przejściowe dotyczące okresu, za jaki jest dokonywana ocena pracy nauczycieli mianowanych ubiegających się o stopień nauczyciela dyplomowanego, którzy przed dniem 1 września 2022 r. w ciągu ostatnich 3 lat przed dokonaniem oceny pracy zmienili miejsce zatrudnienia. W przypadku tej grupy nauczycieli nie będzie możliwe wsteczne dokonanie oceny pracy w poprzednich miejscach zatrudnienia tym samym zaproponowano, aby ocena pracy mogła być dokonana za okres krótszy niż 3 lata pracy przed dokonaniem tej oceny, jednak nie krótszy niż 9 miesięcy. W ocenie tej nie będzie uwzględniana ocena pracy z poprzedniego miejsca zatrudnienia, w którym nauczyciel zakończył pracę przed dniem 1września 2022 r., chyba że nauczyciel wystąpi do dyrektora szkoły z wnioskiem o uwzględnienie tej oceny.

• związane z awansem zawodowym:

- w projekcie noweli doprecyzowano, że „nauczyciel początkujący” bez przygotowania pedagogicznego także odbywa przygotowanie do zawodu.

- zaproponowano przepisy przejściowe, zgodnie z którymi nauczyciele, którzy przed dniem 1 września 2022 r. uzyskali stopień nauczyciela kontraktowego i którzy posiadają co najmniej dziesięcioletni okres pracy w szkole, lecz przed dniem 1 września 2022 r. nie rozpoczęli stażu na stopień nauczyciela mianowanego, mogli odbyć ten staż w wymiarze 9 miesięcy. Nauczyciele ci będą sami podejmowali decyzję, czy chcą odbyć staż w wymiarze skróconym do 9 miesięcy, czy tak jak pozostali nauczyciele w wymiarze rok i 9 miesięcy.

- uzupełniono rozwiązania przejściowe w zakresie ubiegania się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego

• w przejściu na emeryturę na szczególnych zasadach:

- zaproponowano, że nauczyciel po rozwiązaniu stosunku  pracy, może przejść na emeryturę wcześniej niż jest to wskazane w przepisach o emeryturach i rentach, jeśli spełni wszystkie w wymienionych w ustawie warunków t.j.:

- rozpoczął przed dniem 1 stycznia 1999 r. faktyczne wykonywanie pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego; 

- ma co najmniej 30 letni składkowy, w tym co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego; 

- nie przysługuje mu prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek na podstawie art. 88 ust. 2a KN 

a wysokość emerytury obliczonej zgodnie z ust. 5 i 6, nie jest niższa niż kwota, o której mowa w art. 85 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W ustawie uregulowane zostaną także kwestie związane z wyliczaniem podstawy emerytury, a także zawieszenia prawa do emerytury nauczycielskiej.

• zatrudnianiu nauczycieli na emeryturze:

-  propnowane przepisy przewidują, że nauczyciela, który:

1) przeszedł na emeryturę, o której mowa w art. 88a ust. 1 KN, i prawo do tej emerytury nie uległo zawieszeniu, oraz

2) nie osiągnął wieku emerytalnego zgodnie z obowiązującymi przepisami o emeryturach i rentach

– będzie można zatrudnić wyłącznie w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

Wymiar zatrudnienia w szkole takiego nauczyciela nie będzie mógł być wyższy niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. Także w przypadku zatrudnienia w więcej niż jednej szkole łączny wymiar zatrudnienia nie będzie mógł być wyższy niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.

• w świadczeniach kompensacyjnych:

- rozszerzono katalog

nauczycieli uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego o nauczycieli publicznych i niepublicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych – ma obowiązywać od 1 września 2024 r.

• w obliczaniu składki na ZFŚS dla nauczycieli będących emerytami lub rencistami i nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne:

- doprecyzowano przepisy, które budziły wątpliwości, tym samym odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli będących emerytami lub rencistami oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne będzie dokonywany w wysokości ustalonej jako iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym liczby nauczycieli będących emerytami lub rencistami oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, skorygowanej w końcu danego roku kalendarzowego do faktycznej, przeciętnej liczby tych nauczycieli i 42% kwoty bazowej, o której mowa w art. 30 ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela, obowiązującej w dniu 1 stycznia danego roku.

• dotyczące dostępności nauczyciela w szkole, zatrudnionego w niewielkim tygodniowym wymiarze:

- w przypadku nauczyciela, który prowadzi zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz w wymiarze niższym niż 6 godzin tygodniowo, wymiar dostępności nauczyciela w szkole ustalał dyrektor szkoły odpowiednio do potrzeb. Ustalając ten wymiar dyrektor szkoły musi mieć jednak na uwadze, że nie może być on wyższy od wymiaru określonego w art. 42 ust. 2f KN, zaś dostępność nauczyciela w szkole oraz inne zajęcia i czynności realizowane przez nauczyciela w ramach stosunku pracy nie mogą przekraczać obowiązującego tego nauczyciela maksymalnego tygodniowego wymiaru czasu pracy. Takie same zasady ustalania wymiaru dostępności nauczyciela w szkole proponuje się wprowadzić dla nauczyciela, który w ramach stosunku pracy prowadzi wyłącznie zajęcia w formach pozaszkolnych lub zajęcia w szkole dla dorosłych, branżowej szkole II stopnia lub szkole policealnej, bez względu na wymiar zatrudnienia.

• umożliwiające przyznanie godzin ponadwymiarowych ponad limit określony w ustawie KN:

- dodano przepis przewidujący możliwość przydzielenia w roku szkolnym 2023/2024 nauczycielowi zatrudnionemu w liceum ogólnokształcącym, technikum i branżowej szkole I stopnia, za zgodą tego nauczyciela, godzin ponadwymiarowych w wymiarze wyższym niż określony w art. 35 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciel

• dotyczące tworzenia dodatkowych lokalizacji:

- w liceum ogólnokształcącem, technikum lub branżowej szkole I stopnia zajęcia będą mogły być prowadzone w dodatkowej lokalizacji (nie „innej”, która jest uregulowana w Prawie oświatowym) w roku szkolnym 2023/24 – ze zględu na kumulację roczników. Utworzenie dodatkowej lokalizacji będzie następowało w drodze uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, po uzyskaniu opinii kuratora oświaty. Kurator na wydanie opinii będzie miał 14 dni.

• wzmacniające nadzoru nad szkołami niepublicznymi:

- proponowane przepisy będą umożliwiały organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny wykonanie czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego w szkole lub placówce oświatowej niepublicznej. Realizacja tych czynności powinna rozpocząć się nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania polecenia. Niezrealizowanie polecenia organu sprawującego nadzór pedagogiczny będzie skutkowało wykreśleniem z ewidencji danej szkoły lub placówki.

- uzupełniono katalog przypadków, w

We wrześniu 2019 roku zmieni się nie tylko Karta Nauczyciela, ale również niektóre przepisy pracownicze wynikające z innych aktów prawych. Prezentujemy wykaz zmian – tych, które niedawno weszły w życie oraz tych, które dopiero zaczną obowiązywać.

Dariusz Skrzyński

20-08-2019

Prezydent podpisał nowelizacje Karty Nauczyciela. Zmiana przywraca poprzednie zasady oceny pracy nauczyciela. Sprawdź, jakie są najważniejsze zmiany w ocenie pracy od 1 września.

3 najważniejsze zmiany

Z dniem 1 września 2019 r. wchodzi w życie ustawa z 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw, która przywraca zasady dokonywania oceny pracy obowiązujące przed 1 września 2018 r.

Po pierwsze, nowelizacja znosi obowiązek obligatoryjności dokonywania oceny pracy nauczycieli.

Nie trzeba już po zakończeniu stażu i co 5 lat dokonywać oceny pracy. Ocena może być dokonana w każdym czasie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od dokonania oceny poprzedniej lub oceny dorobku zawodowego z inicjatywy dyrektora lub na wniosek:

• nauczyciela;
• organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a w przypadku nauczycieli placówek doskonalenia nauczycieli – kuratora oświaty;
• organu prowadzącego szkołę;
• rady szkoły i rady rodziców.

Po drugie, przywrócona została ocena dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu.

Ocenę dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu ustala, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia złożenia sprawozdania za okres stażu z uwzględnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela, dyrektor szkoły.

Po trzecie, rozporządzenie nie będzie już określać kryteriów oceny pracy.

Projektowane przepisy rozporządzenia MEN o ocenie pracy w większości powtarzają rozwiązania zawarte w dotychczasowym rozporządzeniu z 29 maja 2018 r. Projekt nie określa jednak kryteriów oceny pracy nauczycieli. Ocena będzie dokonywana wyłącznie o kryteria z art. 6a ust. 1e Karty Nauczyciela, a w przypadku nauczycieli zajmujących stanowisko dyrektora z  art. 6a ust. 1f Karty Nauczyciela.

Ponadto jedną z konsekwencji powrotu do poprzednich rozwiązań jest likwidacja dodatku za wyróżniającą pracę. Nauczyciele dyplomowani z najwyższą oceną mieli dostawać ok. 500 zł dodatku. Nowelizacja likwiduje to świadczenie.

Skala oceny

Mimo zmian i początkowych propozycji od 1 września będzie wciąż obowiązywać czterostopniowy system oceny. 

Ocena będzie miała charakter opisowy i będzie kończona stwierdzeniem uogólniającym:

• ocena wyróżniająca;
• ocena bardzo dobra;
• ocena dobra;
• ocena negatywna.

Przepisy przejściowe

Nieodzownym elementem każdej modyfikacji są przepisy przejściowe. Nie inaczej jest w przypadku zmian w ocenianiu nauczycieli. I tak ustawa nowelizująca wprowadza kilka przepisów:    

„Art.  8.

Do postępowań w sprawie dokonania oceny pracy nauczyciela, wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 września 2019 r., stosuje się przepisy dotychczasowe.”

„Art.  11.

W przypadku nauczycieli, którzy zakończyli staż na kolejny stopień awansu zawodowego w okresie od dnia 1 września 2018 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r., lecz do dnia 31 sierpnia 2019 r. nie otrzymali oceny pracy nauczyciela po zakończeniu stażu lub nie złożyli wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego, ocena pracy nauczyciela po zakończeniu stażu jest dokonywana oraz postępowanie kwalifikacyjne lub egzaminacyjne jest prowadzone według dotychczasowych przepisów.”

„Art.  12.

W przypadku nauczycieli, którzy w okresie od dnia 1 września 2018 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r. w trakcie odbywania stażu na kolejny stopień awansu zawodowego zmienili miejsce zatrudnienia i za okres dotychczas odbytego stażu otrzymali co najmniej dobrą ocenę pracy, ocena ta jest uwzględniana do oceny dorobku zawodowego nauczyciela dokonywanej po zakończeniu całego stażu.”

Podstawa prawna:

• ustawa z 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1287),
• projekt rozporządzenia MEN w sprawie trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, szczegółowego zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (z 4 lipca 2019 r.).

Dariusz Skrzyński

16-07-2019

22 grudnia 2020 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 19 listopada 2020 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającej m.in. zmiany w zakresie odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli.

Jakim modyfikacjom ulegają zapisy Karty Nauczyciela w tej kwestii?

1. Wydłużony został czas na zawiadomienie rzecznika dyscyplinarnego o podejrzeniu popełnienia czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, a także doprecyzowano kiedy nie dochodzi do zawiadomienia rzecznika dyscyplinarnego.

Według nowych przepisów nie zawiadamia się rzecznika dyscyplinarnego o podejrzeniu popełnienia czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, jeżeli okoliczności bezspornie wskazują, że nie doszło do popełnienia takiego czynu. Natomiast na zawiadomienie dyrektor czy też organ prowadzący, jeśli czyn został popełniony odpowiednio przez nauczyciela lub dyrektora, mają 14 dni od dnia powzięcia informacji o popełnieniu czyny.

„Art. 75. 2a. Kar porządkowych, o których mowa w ust. 2, nie wymierza się za popełnienie czynu naruszającego prawa i dobro dziecka. O podejrzeniu popełnienia przez nauczyciela czynu naruszającego prawa i dobro dziecka dyrektor szkoły, a w przypadku podejrzenia popełnienia takiego czynu przez dyrektora szkoły – organ prowadzący szkołę, zawiadamia rzecznika dyscyplinarnego, o którym mowa w art. 83, nie później niż w terminie 14 dni od dnia powzięcia wiadomości o podejrzeniu popełnienia czynu, chyba że okoliczności bezspornie wskazują, że nie doszło do popełnienia takiego czynu.”

2. Określono termin na złożenie wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego oraz dokonano zmiany okresu, w którym może być wszczęte postępowanie dyscyplinarne

Nowelizowane zapisy:

• wskazują maksymalny termin na złożenie przez rzecznika dyscyplinarnego wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego – termin to - nie później niż 3 miesiące od dnia wszczęcia postępowania wyjaśniającego.
• wydłużają termin na wszczęcie postępowania - postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 5 miesięcy (było 3 miesiące) od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu (z wyłączeniem czynów stanowiących przestępstwo). Jednocześnie uchylony zostaje zapis, który wskazywał, że jeżeli czyn narusza prawa i dobro dziecka postępowanie dyscyplinarne może być wszczęte także po upływie 3 miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 ww. ustawy.
• skracają okres z 3 do 2 lat od popełnienia czyny, po upływie którego nie może być wszczęte postępowanie dyscyplinarne – wyłączając czyny będące przestępstwem.

„Art. 85. 3. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia wszczęcia tego postępowania, rzecznik dyscyplinarny, za zgodą organu, który go powołał, kieruje do komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego albo wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego.”

„3a. Jeżeli nauczyciel, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, z powodu nieobecności w pracy nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, bieg terminu, o którym mowa w ust. 3, ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy.”

„Art. 85o. 1. Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 5 miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6, oraz po upływie 2 lat od popełnienia tego czynu.”

„3. Jeżeli nauczyciel, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, z powodu nieobecności w pracy nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, bieg pięciomiesięcznego terminu, o którym mowa w ust. 1, nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy.”

„7. Jeżeli czyn narusza prawa i dobro dziecka postępowanie dyscyplinarne może być wszczęte także po upływie 3 miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6.”

3. Dookreślono przepisy odnośnie zawieszenia nauczycieli oraz dyrektora szkoły w pełnieniu obowiązków

Dotychczas dyrektor szkoły zobligowany był do zawieszenia w pełnieniu obowiązków nauczyciela, który dopuścił się czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, także gdy waga czynów jest niska, i nie było celowe odsuwanie nauczyciela od pełnienia obowiązków, co potwierdzała wnioskowana przez rzecznika dyscyplinarnego kara - nagany z ostrzeżeniem, a tym samym komisja dyscyplinarna w konsekwencji uchylała decyzję ze względu na zaistniałe okoliczności. Aby unikać takich sytuacji w art. 85t. ust. 2 dodany został zapis, który precyzuje, kiedy dyrektor zobowiązany jest zawiesić nauczyciela, a organ prowadzący szkołę – nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły tj:  jeżeli wszczęte postępowanie karne lub złożony wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego dotyczy czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, chyba że we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego rzecznik dyscyplinarny wnosi o orzeczenie kary dyscyplinarnej, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy (nagana z ostrzeżeniem), i jednocześnie ze względu na powagę i wiarygodność zarzutów niecelowe jest odsunięcie nauczyciela albo nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły od wykonywania obowiązków w szkole.

„Art. 85t. 2. Dyrektor szkoły zawiesza w pełnieniu obowiązków nauczyciela, a organ prowadzący szkołę – nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły, jeżeli wszczęte postępowanie karne lub złożony wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego dotyczy czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, chyba że we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego rzecznik dyscyplinarny wnosi o orzeczenie kary dyscyplinarnej, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 1, i jednocześnie ze względu na powagę i wiarygodność zarzutów niecelowe jest odsunięcie odpowiednio nauczyciela albo nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły od wykonywania obowiązków w szkole.”

W ustawie znalazły się także przepisy przejściowe, które wskazują, że do postępowań wyjaśniających i dyscyplinarnych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie znowelizowanych przepisów stosuje się przepisy dotychczasowe.

 „Art. 7. 1. Do postępowań wyjaśniających oraz postępowań dyscyplinarnych wobec nauczycieli wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

2. W przypadku, gdy postępowanie wyjaśniające zostało wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, a do tego dnia nie zostało wszczęte postępowanie dyscyplinarne, do postępowania dyscyplinarnego wszczętego po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe."

Zmiany w Karcie Nauczyciela wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw, czyli 19 stycznia 2021 r.

TEKST USTAWY>>

28-12-2020

W ślad za nowelizacją Kodeksu pracy w zakresie pracy zdalnej i kontroli trzeźwości w Rządowym Centrum Legislacji pojawił się projekt zmian w rozporządzeniu w sprawie dokumentacji pracowniczej. Konieczne stało się bowiem uregulowanie kwestii związanych z przechowywaniem poszczególnych dokumentów powstałych w związku ze stosowaniem nowych rozwiązań.

Praca zdalna

W aktach osobowych przechowywane będą dokumenty związane z wykonywaniem pracy zdalnej.

Przed dopuszczeniem do wykonywania pracy zdalnej pracownik będzie potwierdzał w oświadczeniu składanym w postaci papierowej lub elektronicznej zapoznanie się z przygotowaną przez pracodawcę oceną ryzyka zawodowego oraz informacją zawierającą zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej. Potwierdzenie to będzie przechowywane w części B akt osobowych pracownika. 

Badanie trzeźwości pracownika

W związku z prowadzoną w jednostce kontrolą trzeźwości pracownika w aktach osobowych będą przechowywane:

• potwierdzenie poinformowania pracownika o wprowadzeniu kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu, grupie lub grupach pracowników objętych taką kontrolą i sposobie jej przeprowadzania - w części B akt osobowych,
• dokumenty dotyczące kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli pracowników na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu przeprowadzonej przez pracodawcę oraz dokumenty związane z badaniem pracownika na obecność w jego organizmie alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu przeprowadzonym przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego - w części E akt osobowych - NOWA częśc akt.

W cześci E akt osobowych pracodawca będzie przetwarzał informacje o dacie, godzinie i minucie badania przeprowadzonego w ramach kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu oraz wyniku tego badania wskazującym na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości lub obecność środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie pracownika. Informacje te będą przechowywane w aktach przez okres nieprzekraczający roku od dnia ich zebrania.

Ponadto:

"§ 4. 4. Dokumenty znajdujące się w części E akt osobowych pracownika przechowuje się w wydzielonych częściach dotyczących danej kontroli, którym przyporządkowuje się odpowiednio numery E1 i kolejne; w takim przypadku przechowywanie w porządku chronologicznym, numerowanie oraz tworzenie wykazu dokumentów dotyczy każdej z tych części. W związku z usunięciem z akt osobowych pracownika informacji związanej z kontrolą trzeźwości pracownika lub kontrolą pracownika na obecność w jego organizmie środków działających podobnie do alkoholu oraz z badaniem pracownika na obecność w jego organizmie alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu przeprowadzonym przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego usuwa się całą wydzieloną część dotyczącą tej informacji, a pozostałym przyporządkowuje się następujące po sobie numery."

Źródło:

• Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dokumentacji pracowniczej

31-01-2023

Pytanie:

Czy wicedyrektor i kierownik szkolenia praktycznego mogą wskazać godziny swojej pracy? Ich pensum wynosi obecnie 9 godzin.  Uznali, że obowiązuje ich 40 godzinny tydzień pracy, tym samym pół etatu będą realizować jako osoby na stanowiskach kierowniczych (20 godzin), pół etatu będą nauczycielami (20 godzin), tj. będą prowadzić zajęcia, przygotowywać się do nich, doskonalić itp. 

Odpowiedź:

Ze względu na zakres obowiązków nie jest możliwe precyzyjne określenie godzin pracy wicedyrektora i kierownika szkolenia praktycznego w ramach godzin pozostałych po zrealizowaniu obowiązkowego pensum (9 godzin). Rozliczenie następuje z wykonanych zadań a nie czasu pracy. Nie jest możliwe podzielenie wymiaru zatrudnienia 40 godzin w taki sposób, jak wskazali: wicedyrektor i kierownik szkolenia praktycznego: (20 godzin), pół etatu jako nauczyciel, (20 godzin), pół etatu jako osoba na stanowisku kierowniczym. Nie należy akceptować tak określonego harmonogramu.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 42 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 poz. 2215 ze zm.), dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielowi, który obowiązki kierownicze pełni w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć lub zwalnia z obowiązku realizacji zajęć. O rozmiarze zniżki decyduje organ prowadzący szkołę w zależności od typu placówki oraz warunków pracy.

Nauczyciel, któremu obniżono obowiązkowe pensum nadal zatrudniony jest w wymiarze zajęć określonym w umowie o pracę (akcie mianowania), ale realizuje inny - obniżony tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć.

Czas pracy wicedyrektora, czy kierownika szkolenia praktycznego szkoły pozostający do dyspozycji po obniżeniu pensum powinien być wykorzystany na inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły  oraz czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym, a także na realizację dodatkowych zadań wynikających ze sprawowanej funkcji. Jako nauczyciela obowiązuje ich 40-godzinny tydzień pracy rozłożony na pięć dni (art. 42 ust. 1 i art. 42c ust. 1 KN). Ze względu na zakres obowiązków nie jest możliwe precyzyjne określenie (rozdzielenie) godzin pracy wicedyrektora i kierownika szkolenia w ramach godzin pozostałych po zrealizowaniu obowiązkowego pensum. Ramy jej wykonywania są uzależnione od wielu czynników zewnętrznych. Nie można zatem ustalić również wymiaru czasowego realizowanych zadań w ramach sprawowanego stanowiska. W tym zakresie nie prowadzi się również ewidencji czasu pracy. Rozliczenie wicedyrektora i kierownika szkolenia praktycznego szkoły z tego zakresu obowiązków następuje z wykonanych zadań a nie czasu pracy. Odpowiednio wicedyrektor szkoły i kierownik szkolenia praktycznego, o których mowa w pytaniu, zatrudnieni są w pełnym wymiarze czasu pracy i realizują 9 godzin dydaktycznych tygodniowo. Pozostały czas pracy to zadania związane przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym,  a także związane ze sprawowaną funkcją, ale nie podlegają one rozliczeniu. Ogólny czas pracy w tygodniu nie powinien przekroczyć 40 godzin. Takie ujęcie czasu pracy wicedyrektora i kierownika szkolenia praktycznego przesądza również o tym, że nie można „na sztywno” ustalić czasu, w jakiem wicedyrektor zobowiązany jest wykonywać swoje obowiązki na terenie szkoły. Nie  ma żadnego przepisu, który dawałby podstawę prawną do określenia, że nauczyciel zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku wicedyrektora i kierownika szkolenia praktycznego może realizować 20 godzin zadań jako nauczyciel i 20 godzin jako osoba na stanowisku kierowniczym.

Dariusz Skrzyński

20-09-2020