Szkoła jest całkowicie zamknięta, w związku z czym pracownicy nie świadczą pracy, ale są gotowi do jej wykonywania. Pracownicy administracji pewne prace wykonują w domu. Jak prawidłowo naliczyć wynagrodzenie dla pracowników administracji i obsługi?
W rozporządzeniu MEN z 11 marca 2020 r. wskazano, że czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty polega na zawieszeniu prowadzenia działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. Nie jest to więc zamknięcie zakładu pracy. Ponadto począwszy od 25 marca 2020 r. żaden pracownik szkoły nie może pracować na jej terenie, z wyłączeniem przypadków, gdy jest to niezbędne do:
- realizowania zadań związanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (lub w inny przyjęty sposób),
- zapewnienia ciągłości funkcjonowania szkoły (§ 4a rozporządzenia MEN z 11 marca 2020 r.).
To wiąże się z koniecznością zaplanowania u większości pracowników pracy zdalnej. Natomiast u tych, u których taka praca nie wchodzi w grę, pozostaje ograniczenie obowiązków w szkole do niezbędnego minimum albo przestój.
I teraz w zależności od tego czy i jak pracownik administracji i obsługi wykonuje pracę tak należy za nią wynagradzać.
Pracownicy administracji i obsługi, którzy wykonują prace na terenie szkoły np. sekretarz szkoły, referent, konserwator dostają normalne wynagrodzenie tak jak w poprzednich miesiącach. Dyrektor tylko musi zapewnić bezpieczeństwo i higienę związane z pracą - środki higieny osobistej i dostęp do urządzeń higieniczno-sanitarnych (art. 233 Kodeksu pracy) – w szczególności środki do mycia rąk dezynfekujące, rękawiczki, itd.
Pracownicy administracji i obsługi, na stanowiskach, na których wykonywanie pracy nie jest konieczne do zapewnienia ciągłości funkcjonowania szkoły, należy wprowadzić tzw. pracę zdalną. O tym, którzy są to pracownicy, decyduje dyrektor, np. księgowa lub inna osoba pracują z dokumentami. Za taką pracę powinni oni otrzymywać normalne wynagrodzenie tak jak w poprzednich miesiącach.
W ramach pracy zdalnej można powierzyć pracownikowi inne obowiązki (spoza zakresu czynności dla jego stanowiska pracy). W takiej sytuacji dyrektor musi dokonać powierzenia, o którym mowa w art. 42 § 4 Kodeksu pracy:
- jeżeli wymagają tego potrzeby szkoły,
- w drodze polecenia służbowego (najlepiej na piśmie),
- maksymalnie na 3 miesiące,
- tylko w ramach kwalifikacji pracownika,
- bez obniżenia wynagrodzenia pracownika.
Pracownicy administracji i obsługi, dla których praca zdalna jest niemożliwa, tj. kucharki i intendenci, ale i inni pracownicy, którzy nie świadczą pracy, pozostają w gotowości do pracy w domu. W tym przypadku należy wypłacić wynagrodzenie przestojowe z art. 81 Kodeksu pracy.
Wynagrodzenie postojowe to wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika określone stawką godzinową lub miesięczną. Osobiste zaszeregowanie to wynagrodzenie zasadnicze.
W orzecznictwie wskazuje się, że wynagrodzenie to obejmuje jedynie wynagrodzenie zasadnicze co do zasady bez dodatków (wyrok Sądu Najwyższego z 16.11.2000 r., I PKN 455/00 ). Wyjątkiem jest uwzględnienie w wynagrodzeniu za przestój dodatku funkcyjnego, zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 30.12.1986 r. (sygn. akt III PZP 42/86), wyrokiem Sądu Najwyższego z 8.02.2018 r. (sygn. akt I PK 347/16). Ten korzystniejszy dla nauczycieli pogląd prezentuje także MEN. Zatem możliwe jest uwzględnienie go i stosowanie z uwagi na brak jednolitego orzecznictwa w sprawach pracowniczych. Natomiast w skład stawki osobistego zaszeregowania (czyli wynagrodzenia za przestój) nie wchodzi dodatek stażowy (wyrok Sądu Najwyższego z 16.11.2000 r. (sygn. akt I PKN 455/00)), czy premia regulaminowa. Formalnie jednak decyzja należy do dyrektora i jego interpretacji.
W tym przypadku nie stosuje się § 4 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.
Ten przepis ma zastosowanie do wynagrodzenia określonego procentowo. W przypadku administracji i obsługi wynagrodzenie jest określone stawką miesięczną.
Więcej informacji dotyczących kadr w okresie ograniczonego funkcjonowania szkół przedstawimy w trakcie szkolenia - webinarium:
Kadry w oświacie w okresie epidemii – najczęstsze wątpliwości, już 7 kwietnia.
Podstawa prawna:
- art. 81 ustawy z 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.),
- art. 3 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374),
- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 11 marca 2020 roku w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 410 ze zm).
- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 20 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 492).
Dariusz Skrzyński
01-04-2020