Regionalne izby obrachunkowe przeprowadziły kontrole w 88 jednostkach oświatowych pod nazwą „Przeznaczenie dochodów z tytułu opłat za wyżywienie pobranych od uczniów i przedszkolaków na podstawie art. 106 ust. 4 ustawy Prawo oświatowe”. Kontrole objęły 42 szkoły podstawowe, 26 przedszkoli i 20 zespołów obejmujących szkoły i przedszkola i stwierdziły szereg nieprawidłowości w ustalaniu wysokości opłat za posiłki dla uczniów i wychowawnków.

Naliczenie opłat

Raport pokontrolny przypomina, że zgodnie z art. 106 ust. 4 Prawa oświatowego finansowane przez rodziców lub opiekunów opłaty za posiłki w gminnej jednostce oświatowej powinny być w całości przeznaczone na koszty tzw. „wsadu do kotła”. Nie mogą służyć pokryciu:

• kosztów wynagrodzeń,
• pozostałych kosztów przygotowania i wydania posiłków,
• kosztów niezwiązanych z żywieniem.

Ponadto jednostki oświatowe nie są uprawnione do pobierania innego rodzaju opłat związanych z korzystaniem przez dziecko z żywienia, oprócz tych, które służą wyłącznie sfinansowaniu zakupu artykułów żywnościowych.

RIO zauważyło, że wyodrębnienie odrębnego rachunku na finansowanie wydatków związanych z przygotowywaniem posiłków we własnej kuchni – "wpływające na przejrzystość i jednoznaczną weryfikowalność stosunku dochodów do wydatków dotyczących tej działalności – ogranicza zjawisko nieprzeznaczania całości zebranych środków na zakup artykułów żywnościowych. Większe są też możliwości bieżącej kontroli przeznaczenia środków w przypadku, gdy zarówno ich gromadzenie jak i wydatkowanie następuje z jednego rachunku bankowego, zaś wynik tej działalności jest transparentny i wprost porównywalny na podstawie danych zawartych okresowo w sprawozdaniu Rb-34S. Łatwo też wówczas wykazać, na co zostały przeznaczone opłaty za żywienie niewydatkowane na zakup artykułów spożywczych do przygotowania posiłków. Natomiast w przypadku odprowadzania dochodów z tych opłat na rachunek budżetu gminy, ewentualne nadwyżki nad wydatkami na zakup artykułów żywnościowych poprawiają wynik budżetu; nie jest możliwe ustalenie formalnego przeznaczenia tych środków”.

Catering w szkołach i przedszkolach

W przypadku kontroli jednostek zapewniających wyżywienie poprzez zewnętrzne firmy, RIO za wyznacznik prawidłowości przeznaczania opłat pobranych za żywienie dzieci uznała zagwarantowanie wiedzy o kosztach „wsadu do kotła” i pozostałych składnikach ceny posiłków oferowanych przez dostawcę (kosztów przygotowania i dowozu, zysku dostawcy), a następnie sfinansowanie ich z budżetu gminy.

Kontrola ujawniła, że większość jednostek (15 z 22), korzystających z cateringu, nie znała podziału kosztów ani wysokości opłat ponoszonych przez rodziców, argumentując, że to opiekunowie już bezpośrednio rozliczają się z dostawcami.

Wnioski pokontrolne

RIO wskazuje, że konieczne jest:

• zapewnienie przeznaczenia całości pobranych od uczniów opłat za żywienie na zakup artykułów żywnościowych,
• rozliczenie z uczniami opłat przeznaczonych na inne cele niż zakup artykułów żywnościowych,
• formalne ustalenie opłat za posiłki podawane w szkole oraz warunków korzystania ze stołówki,
• ustalenie, jaką część ceny posiłków dostarczanych w formie cateringu stanowią koszty zakupu artykułów żywnościowych, a jaką koszty przygotowania i dowozu posiłków.

Źródło: https://samorzad.pap.pl

11-10-2022