Najnowsza prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy została ogłoszona 30 stycznia 2024 r. w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Opisuje, na podstawie różnych źródeł, tendencje na rynku pracy w kontekście strategii rozwoju państwa i regionów.
Prognoza krajowa
Prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym rynku pracy znajduje się w części II dokumentu.
Stanowi ona uporządkowany alfabetycznie wykaz 34 zawodów szkolnictwa branżowego (w ubiegłym roku było 33, w roku 2022 – 30, w roku 2021 - 28), dla których ze względu na znaczenie dla rozwoju państwa jest prognozowaneszczególne zapotrzebowanie na pracowników na krajowym rynku pracy. Znajdują się tu:
- Automatyk,
- Betoniarz-zbrojarz,
- Cieśla,
- Dekarz,
- Elektromechanik,
- Elektryk,
- Kierowca mechanik,
- Mechanik-monter maszyn i urządzeń,
- Mechatronik,
- Monter izolacji przemysłowych,
- Monter konstrukcji budowlanych,
- Monter nawierzchni kolejowej,
- Monter stolarki budowlanej,
- Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych,
- Operator maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych,
- Operator maszyn i urządzeń w gospodarce odpadami,
- Operator obrabiarek skrawających,
- Technik automatyk,
- Technik automatyk sterowania ruchem kolejowym,
- Technik budowy dróg,
- Technik dekarstwa,
- Technik elektroenergetyk transportu szynowego,
- Technik elekromobilności,
- Technik elektryk,
- Technik energetyk,
- Technik gospodarki odpadami,
- Technik izolacji przemysłowych,
- Technik mechanik,
- Technik mechatronik,
- Technik montażu i automatyki stolarki budowlanej
- Technik programista,
- Technik robotyk,
- Technik spawalnictwa,
- Technik transportu kolejowego.
Porównując najnowszy wykaz (2024 r.) z poprzednim (2023 r.) można zauważyć, że nie wykreślono żadnego zawodu, dodano natomiast jeden – Technik elektromobilności (nowy zawód, wprowadzany do systemu oświaty od 1 września 2024).
Prognoza wojewódzka
Prognoza zawiera także uporządkowane alfabetycznie wykazy zawodów szkolnictwa branżowego, dla których jest prognozowane istotne i umiarkowane zapotrzebowanie na pracowników na poszczególnych wojewódzkich rynkach pracy. Wykazy dotyczące poszczególnych województwach różnią się od siebie, podobnie jak strategie rozwoju regionów. Przykładowo: wykaz dotyczący województwa dolnośląskiego zawiera 101 zawodów z prognozowanym istotnym zapotrzebowaniem i 76 z prognozowanym umiarkowanym zapotrzebowaniem; w województwie lubelskim odpowiednio 100 i 55; w województwie mazowieckim 83 i 100; a w pomorskim 95 i 80. Szczegółowe wykazy znajdują się w części III prognozy.
Oddziaływanie prognozy
O ważności tego dokumentu dowiadujemy się z jego części I pod tytułem Cel i zakres oddziaływania prognozy.
Po pierwsze, celem prognozy jest dostarczenie przesłanek do kształtowania oferty szkolnictwa branżowegoadekwatnie do potrzeb krajowego i wojewódzkiego rynku pracy.
Po drugie, w oparciu o prognozę jest dokonywane różnicowanie kwot ustalanych na uczniów objętych kształceniem zawodowym przy podziale części oświatowej subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorząduterytorialnego. Zawody szkolnictwa branżowego, których znaczenie dla rozwoju państwa uzasadnia zwiększenie kwot podziału części oświatowej subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego na rok 2025, zostały określone w części II prognozy. Dotyczy to 34 wymienionych powyżej zawodów.
Po trzecie, w przypadku nauki zawodu prowadzonej w zawodach wskazanych w prognozie wysokość kwoty dofinansowania kosztów kształcenia jednego młodocianego pracownika wynosi do 10 000 zł. (więcej informacji znajduje sie w część I ust. 5 prognozy).
Po czwarte, wojewódzka rada rynku pracy wydaje opinię o zasadności kształcenia w danym zawodzie zgodnie z potrzebami rynku po zapoznaniu się z prognozą.
Po piąte, samorząd województwa, określając i ogłaszając corocznie w wojewódzkim dzienniku urzędowym wykaz zawodów, w których za przygotowanie zawodowe młodocianych pracowników może być dokonywana refundacja, uwzględnia zapotrzebowanie na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego określone w części II i III prognozy (dotyczy zarówno krajowego jak i wojewódzkiego rynku pracy).
Polecamy także informacje o zmianach w szkolnictwie branżowym, od 1 września 2024, wynikające ze znowelizowanego rozporządzenia MEN w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego - artykuł.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 900, 1672, 1718, 2005)art. 46b ust.1,2,3
- Obwieszczenie Ministra Edukacji z dnia 24 stycznia 2024 r. w sprawie prognozy zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy (M.P. 2024 poz. 85)
Jadwiga Osińska
3-02-2024
