Pracownicze Plany Kapitałowe zostały uregulowane ustawą z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U. z 28.11.2018 r., poz. 2215, dalej jako: ustawa o ppk). Wymieniona ustawa stanowi podstawowy akt prawny, który reguluje zasady tworzenia i funkcjonowania pracowniczych planów kapitałowych w Polsce, a zasadnicza jej część weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.
Ministerstwo Finansów podkreśla dobrowolność gromadzenia oszczędności w ramach programu polegająca na tym, że każda osoba zatrudniona zostanie zapisana do programu automatycznie, przy czym będzie mogła zrezygnować z dokonywania wpłat do PPK na podstawie pisemnej deklaracji złożonej podmiotowi zatrudniającemu. Wpłaty w ramach programu dokonywane będą przez podmiot zatrudniający i uczestnika (pracownika) przy jednoczesnym wsparciu ze strony państwa w formie wpłaty powitalnej (jednorazowej) oraz wpłaty corocznej.
Termin objęcia programem nauczycieli
Programem objęci zostali również nauczyciele oraz inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni szkołach oraz placówkach oświatowych (art. 2 ustawy o ppk). Zgodnie z art. 137 ustawy o pkk, podmioty zatrudniające wchodzące w skład sektora finansów publicznych - a zatem szkoły i placówki oświatowe będące jednostkami budżetowymi prowadzonymi przez jednostki samorządu terytorialnego na szczeblu gminnym, powiatowym i wojewódzkim - umowy o zarządzanie PPK winny zawrzeć od dnia 1 stycznia 2021 roku, a umowy o prowadzenie PPK najpóźniej do dnia 10 kwietnia 2021 roku.
Wymienione wyżej placówki zatem mają jeszcze czas na przygotowanie się do wdrożenia programu i realizację obowiązków z ustawy o pracowniczych planach kapitałowych.
Terminy dla pracodawców spoza sektora finansów publicznych
Pracodawcy, którzy nie są zaliczani do sektora finansów publicznych, mają obowiązek zastosowania się do przepisów ustawy wcześniej. Ustawa w art. 134 uzależnia termin stosowania przepisów wobec pracodawców w zależności od ilości zatrudnianych przez niego pracowników na dzień wymieniony w ustawie tj.:
1) do podmiotów zatrudniających, które zatrudniają co najmniej 250 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r. ustawę stosuje się od dnia 1 lipca 2019 r.,
2) do podmiotów zatrudniających, które zatrudniają co najmniej 50 osób zatrudnionych według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r. ustawę stosuje się od dnia 1 stycznia 2020 r.,
3) do podmiotów zatrudniających, które zatrudniają co najmniej 20 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. ustawę stosuje się od dnia 1 lipca 2020 r.,
4) do pozostałych podmiotów zatrudniających ustawę stosuje się od dnia 1 stycznia 2021 r.
W konsekwencji placówki, które nie zaliczają się do sektora finansów publicznych i zatrudniają co najmniej 50 osób na dzień 30 czerwca 2019 r. i 20 osób na dzień 31 grudnia 2019 r. obowiązane są do zastosowanie się do przepisów ustawy jeszcze w 2020 r.
Jednocześnie w odpowiedzi na interpelację poselską nr 26880 Ministerstwo Finansów poinformowało, że zmiana (zwiększenie albo zmniejszenie się) liczby zatrudnionych po dniu według którego ustalana jest liczba zatrudnionych, a dniem utworzenia pracowniczego planu kapitałowego, nie modyfikuje terminu utworzenia PPK (odpowiedź z dnia 30 października 2018 r. na interpelację poselską w sprawie stosowania przez podmioty zatrudniające ustawy o pracowniczych planach kapitałowych).
Kroki do podjęcia przed wprowadzeniem PPK
Kierownik placówki oświatowej w pierwszej kolejności dokonuje konsultacji w wyborze instytucji finansowej zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie regulacjami (por. art. 7 ust. 3-5 ustawy o ppk), a następnie zawiera umowę o zarządzanie a w dalszej kolejności o prowadzenie pracowniczych planów kapitałowych. Zgodnie z ustawą umowa o zarządzanie powinna zostać zawarta nie później niż na 10 dni roboczych przed dniem, w którym w stosunku do pierwszej z zatrudnionych osób podmiot zatrudniający jest obowiązany zawrzeć umowę o prowadzenie PPK (por. art.8 ust. 1 ustawy o ppk) a pierwsze umowy o prowadzenie w programie, w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych należy zawrzeć w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od dnia, w którym zgodnie z ustawą pracodawca ma obowiązek wprowadzić program (por. art. 16 ust. 1 ustawy o ppk).
Gdzie szukać informacji praktycznych ?
Ustawa o ppk na mocy art. 77 reguluje powołanie Oficjalnego Portalu Informacyjnego Pracowniczych Planów Kapitałowych (www.mojeppk.pl) zawierającego praktyczne informacje na temat organizacji programu, w tym listę instytucji finansowych tworzących indywidualne rachunki ppk oraz poradniki adresowane zarówno do pracodawców jak i pracowników. Od 1 stycznia 2022 roku portal powinien posiadać funkcję informującą uczestnika ppk (po weryfikacji jego tożsamości) o wartości zgromadzonych na rachunku środków.
Podstawa prawna:
Lucyna Węgłowska-Raczyńska
12-11-2019
