Przedszkola, punkty przedszkolne, publiczne lub niepubliczne szkoły i placówki systemu oświaty prowadzące kształcenie ogólne, a także dzieci w wieku przedszkolnym, nauczyciele i uczniowie tych szkół/placówek mogą skorzystać z funduszy zarówno w ramach krajowego  Programu Operacyjnego  Wiedza Edukacja Rozwój, jak i Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO), współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).

Fundusze EFS dla obszaru edukacyjnego – kształcenie ogólne dedykowane jest do jednostek systemu oświaty celem:

1. rozwijania u dzieci w wieku przedszkolnym, uczniów i słuchaczy (w tym z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego) kompetencji kluczowych oraz umiejętności uniwersalnych niezbędnych na rynku pracy;
2. podnoszenia efektywności kształcenia uczniów lub słuchaczy w zakresie przedmiotów przyrodniczych oraz matematyki, w tym stworzenie w szkołach lub placówkach oświaty warunków do nauczania opartego na metodzie eksperymentu;
3. zwiększania wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) oraz rozwijania kompetencji cyfrowych;
4. przygotowania szkół lub placówek systemu oświaty do prowadzenia procesu indywidualizacji pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi, w tym wsparcie ucznia młodszego.

Wsparcie na rzecz kształcenia kluczowych kompetencji na rynku pracy oraz właściwych postaw i umiejętności skierowane do nauczycieli może obejmować, np.: kursy i szkolenia oraz studia podyplomowe; wspieranie i budowanie nowych sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli; realizację programów wspomagania; staże i praktyki nauczycieli; współpracę ze specjalistycznymi ośrodkami (np. szkolno-wychowawczymi). Natomiast wsparcie skierowane do uczniów obejmuje m.in.:  realizację projektów edukacyjnych; realizację dodatkowych zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; organizację kółek zainteresowań, warsztatów, laboratoriów; pomoc stypendialną dla uczniów lub słuchaczy szczególnie uzdolnionych w zakresie przedmiotów przyrodniczych, informatycznych, języków obcych nowożytnych, matematyki lub przedsiębiorczości; doradztwo edukacyjno–zawodowe; realizację zajęć organizowanych poza lekcjami lub poza szkołą albo poza OWP.

Więcej informacji na temat umiejętności kluczowych w e-szkoleniu: Jak kształtować kompetencje kluczowe u uczniów?

W przypadku podnoszenia efektywności kształcenia uczniów lub słuchaczy w zakresie przedmiotów przyrodniczych oraz matematyki, w tym stworzenie w szkołach lub placówkach oświaty warunków do nauczania opartego na metodzie eksperymentu takie wsparcie może obejmować m.in.: wyposażenie szkolnych pracowni w narzędzia do nauczania przedmiotów przyrodniczych lub matematyki (np. wagi, szafy laboratoryjne, przyrządy pomiarowe, optyczne, odczynniki/substancje chemiczne; środki trwałe, narzędzia TIK wraz z  aplikacjami tematycznymi, mapy, atlasy); doskonalenie umiejętności, kompetencji lub kwalifikacji zawodowych nauczycieli niezbędnych do prowadzenia procesu nauczania opartego na metodzie eksperymentu.  Preferowane jest tworzenie nowych lub doposażanie istniejących pracowni międzyszkolnych zlokalizowanych w szkole/placówce oświatowej podlegającej pod konkretny organ prowadzący i dostępnych dla szkół lub placówek oświatowych funkcjonujących w ramach tego organu.

Wsparcie na rzecz zwiększenia wykorzystania TIK oraz rozwijania kompetencji informatycznych może objąć:  wyposażenie szkół lub placówek systemu oświaty w pomoce dydaktyczne oraz narzędzia TIK niezbędne do realizacji programów, w tym zapewnienie odpowiedniej infrastruktury sieciowo-usługowej; podnoszenie kompetencji cyfrowych nauczycieli wszystkich przedmiotów, w tym w zakresie korzystania z narzędzi TIK zakupionych do szkół lub placówek systemu oświaty, oraz włączaniu narzędzi TIK do nauczania przedmiotowego; kształtowanie i rozwijanie kompetencji cyfrowych uczniów lub słuchaczy, w tym z uwzględnieniem bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni i wynikających z tego tytułu zagrożeń. Preferowana jest realizacja projektów we współpracy szkół/placówek, które posiadają wyposażenie niezbędne do realizacji działań związanych z rozwojem kompetencji cyfrowych ze szkołami/placówkami, które nie posiadają takiego wyposażenia. Warunek dotyczy zwłaszcza szkół lub placówek systemu oświaty tworzących zespół.

Czwartym celem interwencji EFS jest przygotowanie szkół lub placówek oświatowych do prowadzenia procesu indywidualizacji pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi, w tym z uczniem z niepełnosprawnością, a także bezpośrednie wsparcie uczniów, którzy mają trudności w spełnieniu wymagań edukacyjnych bądź uczniów zdolnych oraz wspieranie rozwoju ucznia młodszego w procesie przekraczania tzw. progu szkolnego (edukacyjnego). Jaki jest zakres tego wsparcia? To: doposażenie szkół/placówek w pomoce dydaktyczne oraz specjalistyczny sprzęt do rozpoznawania potrzeb rozwojowych, edukacyjnych i możliwości psychofizycznych oraz wspomagania rozwoju i prowadzenia terapii uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a także podręczniki i materiały dydaktyczne dostosowane do potrzeb uczniów z niepełnosprawnością; przygotowanie nauczycieli do prowadzenia procesu indywidualizacji pracy; zajęcia uzupełniające ofertę szkoły/placówki.

Warto wiedzieć, że fundusze EFS w powyższych zakresach nie muszą być kierowane do wszystkich szkół/placówek kształcenia ogólnego. Wsparcie może być skierowane do podmiotów, które osiągają słabsze wyniki edukacyjne, ab zmniejszyć zróżnicowanie międzyszkolne w odniesieniu do osiąganych przez szkoły/placówki oświatowe wyników. Ocena wyników dokonywana może być na postawie różnych metodologii, dlatego każdorazowo należy szczegółowo sprawdzić zapisy konkretnego RPO i konkretnego konkursu. Poza tym w zapisach RPO zawarte mogą być różnego rodzaju preferencje.

O czym warto pamiętać starając się o dofinansowanie?

Po pierwsze, o diagnozie dotyczącej zapotrzebowania OWP, szkół/placówek oświatowych,  oceny stanu technicznego posiadanego wyposażenia, rozpoznania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci w wieku przedszkolnym, uczniów lub słuchaczy. Wnioski z diagnozy powinny stanowić element wniosku o dofinansowanie projektu.

Po drugie, o zgodności zgłaszanego zapotrzebowania z katalogiem szczegółowym  wyposażenia szkolnych pracowni przedmiotów przyrodniczych, szczegółowym wykazem pomocy dydaktycznych oraz narzędzi TIK, opracowanym przez MEN (https://efs.men.gov.pl/wytyczne-w-zakresie-realizacji-przedsiewziec-z-udzialem-srodkow-europejskiego-funduszu-spolecznego-w-obszarze-edukacji-na-lata-2014-2020/)

Po trzecie, o dostosowaniu pomocy dydaktycznych oraz narzędzi TIK  do potrzeb ich użytkowników, w tym wynikających z niepełnosprawności.

A gdzie szukać informacji o funduszach na kształcenie ogólne?

Ogłoszenia o naborach wniosków znajdują się na portalu funduszy europejskich https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/skorzystaj/nabory/#/domyslne=1 oraz w serwisach regionalnych programów poszczególnych województw.

Poniżej linki do wybranych, aktualnych (marzec-maj 2019) naborów wniosków dotyczących kształcenia ogólnego:

10.1 Rozwój kształcenia ogólnego / 10.1.4 Małopolska chmura edukacyjna, RPO Małopolskiego

8.1 Ograniczenie i zapobieganie przedwczesnemu kończeniu nauki szkolnej oraz wyrównanie dostępu do edukacji przedszkolnej i szkolnej / Poddziałanie 8.1.4 Kształcenie ogólne w ramach ZIT dla MOF Poznania. Typ projektu II. Wsparcie nauczania matematyki i informatyki w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, RPO Wielkopolskiego

10.1 Kształcenie ogólne i zawodowe w ramach ZIT / 10.1.2 Kształcenie ogólne w ramach ZIT, RPO Kujawsko-pomorskiego

Źródło:

Zmienione i stosowane od 1 stycznia 2018 r. Wytyczne Ministra Rozwoju (MR/2014-2020/19(03)) w zakresie realizacji przedsięwzięć z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego w obszarze edukacji na lata 2014–2020,  zamieszczone na stronach internetowych administrowanych przez Ministerstwo Rozwoju: http://www mr.gov.pl w zakładce Czym się zajmujemy/FunduszeEuropejskie/Wytyczne/Wytyczne na lata 2014-2020 oraz http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl w zakładce Zapoznaj się z prawem i dokumentami.

Jadwiga Osińska

26-03-2019