Szkoła odpowiada za zniszczenie okularów na terenie szkoły, również podczas zajęć, niezależnie czy tą są zwykłe okulary czy tzw. sportowe, zatem odpowiedź brzmi: tak.

Okulary na zajęciach w-f

Kwestia noszenia okularów na zajęciach wychowania fizycznego nie jest prawnie uregulowana. Jednym z przepisów które mogą mieć potencjalne zastosowanie jest § 31 rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w szkołach. Niestety nie odnosi się on jednak do noszenia okularów w czacie zajęć w-f. Wskazuje jedynie, że stopień trudności i intensywności ćwiczeń dostosowuje się do aktualnej sprawności fizycznej i wydolności ćwiczących. Przewiduje możliwość zwolnienia z ćwiczeń w danym dniu przez nauczyciela. Odnosi się również do stanu technicznego urządzeń i sprzętu sportowego.

Jeśli uczeń ma niewielką wadę wzroku i radzi sobie bez okularów, to powinien je zdejmować i zakładać po lekcji wychowania fizycznego. W innym przypadku wskazaniami do prowadzenia zajęć powinny być wyniki profilaktycznych badań lekarskich, których elementem jest kwalifikacja lekarska do zajęć wychowania fizycznego i uprawiania sportu szkolnego. W zależności od wady lub schorzenia narządu wzroku lekarz wskaże rodzaje zajęć, których uczeń ma unikać podczas lekcji.

Co istotne to, że szkoła nie może wymagać od rodziców uczniów noszących okulary pisemnych oświadczeń wyrażających zgodę na ćwiczenie w okularach na zajęciach wychowania fizycznego. Takie oświadczenie, nawet jeżeli zostanie złożone, nie uchroni szkoły od odpowiedzialności.

Zwolnienie ucznia z określonych zajęć

Szkoła powinna ustalić zasady, których stosowanie zapewni uczniom bezpieczeństwo na zajęciach WF i powiadomić o nich rodziców. Tym, którzy będą mieli zastrzeżenia należy wyjaśnić, na jakie niebezpieczeństwa mogą być narażone ich dzieci.

Należy również poinformować rodziców o możliwości:

• zwolnienia ucznia z wykonywania określonych ćwiczeń fizycznych na podstawie opinii wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii,
• zwolnienia ucznia z realizacji zajęć wychowania fizycznego na podstawie opinii o braku możliwości uczestniczenia ucznia w tych zajęciach wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii

(§ 4 rozporządzenia w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych)

Wada wzroku co do zasady nie stanowi przeciwwskazania do udziału w zajęciach wychowania fizycznego, ale noszenie w czasie ćwiczeń okularów codziennego użytku niesie ze sobą poważne zagrożenia. Zatem nauczyciel w takiej sytuacji powinien według zasad zapewnić wszystkim uczniom bezpieczeństwo oraz ochronę ćwiczących przed urazami i wypadkami.

A co jeżeli okulary zostaną zniszczone?

Formalnie za uczniów pozostających pod opieka i nadzorem nauczycieli odpowiada szkoła. W sprawie dotyczącej odpowiedzialności odszkodowawczej za zniszczone okulary mają zastosowanie przepisy prawa cywilnego. Podstawowym przepisem w tym zakresie jest art. 427 Kodeksu cywilnego.  

Z roszczeniem o naprawienie szkody mogą wystąpić do sądu rodzice dziecka, któremu zniszczono okulary, wskazując odpowiedzialność za zaniechanie nadzoru. Ciężar udowodnienia wyrządzenia szkody spoczywać będzie na rodzicach dziecka pokrzywdzonego. Nauczyciel może uwolnić się od odpowiedzialności, gdy udowodni, że nadzór był sprawowany należycie, a szkoda i tak nastąpiłaby przy starannym wykonywaniu pieczy nad uczniem (art. 427).

Zatem, warunkiem tej odpowiedzialności jest naruszenie obowiązku nadzoru lub niestaranne jego sprawowanie przez nauczyciela. Szkoła zwolni się więc z odpowiedzialności za szkodę, jeżeli wykaże, że uczniowie pozostawali pod nadzorem nauczyciela, którego zachowanie nie mogło wpłynąć na powstanie szkody, w postaci zniszczenia okularów.

W związku z odpowiedzialnością za szkodę, szkoły i nauczyciele często objęci są ubezpieczeniami od odpowiedzialności cywilnej. W takich sytuacjach odszkodowania za szkody wyrządzone w czasie zajęć szkolnych wypłacają towarzystwa ubezpieczeniowe.

Podstawa prawna:

• § 31 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. NR 6 poz. 69 ze zm.),
• § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 373),
• art. 415, art. 426, art. 427 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.).

Dariusz Skrzyński

03-03-2020