Zmiany w rozporządzeniach MEN od 1 września 2019 r.

Nowy rok szkolny obfituje w modyfikacje starych rozporządzeń Ministra Edukacji, a także w te nowe. Większość wejdzie w życie 1 września br. Zobacz, jakie zmiany nastąpią.

Rozporządzenie MEN zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy.

Wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli legitymujących się tytułem zawodowym magistra z przygotowaniem pedagogicznym wyniesie:

nauczyciela stażysty – 2.782 zł,
nauczyciela kontraktowego – 2.862 zł,
nauczyciela mianowanego – 3.250 zł,
nauczyciela dyplomowanego – 3.817 zł.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, szczegółowego zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (z 4 lipca 2019 r.).

Przepisy w większości powtarzają rozwiązania zawarte w dotychczasowym rozporządzeniu z 29 maja 2018 r. Projekt nie określa jednak kryteriów oceny pracy nauczycieli. Ocena będzie dokonywana wyłącznie o kryteria z art. 6a ust. 1e Karty Nauczyciela, a w przypadku nauczycieli zajmujących stanowisko dyrektora z art. 6a ust. 1f Karty Nauczyciela.

Projekt rozporządzenia MEN zmieniającego rozporządzenie w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (z 4 lipca 2019 r.)

Odpowiednio do zmian w Karcie Nauczyciela w zakresie oceny pracy i awansu zawodowego nauczycieli, wprowadzono zmiany o charakterze dostosowującym, polegające na zastąpieniu:

przedstawianej przez opiekuna stażu opinii o dorobku zawodowym nauczyciela za okres stażu przez projekt oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu,
przedkładanej przez nauczyciela w postępowaniu kwalifikacyjnym lub egzaminacyjnym kopii karty oceny pracy przez kopię oceny dorobku zawodowego,
komisji egzaminacyjnej powoływanej dla nauczyciela ubiegającego się o awans na stopień nauczyciela kontraktowego przez komisję kwalifikacyjną.

Ponadto uaktualniono wzory dokumentów.

Rozporządzenia MEN z 15 lutego 2019 r. w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 316).

Ustalono podstawy programowe dla zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego. Zawody zostały przyporządkowane do 32 branż. W rozporządzeniu uregulowano też propozycje dodatkowych umiejętności zawodowych, które szkoła może wybrać jako dodatkową ofertę w danym zawodzie. Przepisy są stosowane:

od 1 września 2019 r. w klasie I branżowej szkoły I stopnia, która rozpoczyna się 1 września 2019 r. lub 1 lutego 2020 r.; semestrze I szkoły policealnej; klasie I dotychczasowego czteroletniego technikum oraz klasie I pięcioletniego technikum;
od 1 września 2020 r. w semestrze I branżowej szkoły II stopnia,
w kolejnych latach szkolnych – również w kolejnych klasach lub semestrach tych szkół.

Projekt rozporządzenia MEN zmieniającego rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego (z 19 czerwca 2019 r.).

W projekcie przewidziano następujące zmiany:

szkolne punkty konsultacyjne zostały zastąpione szkołami polskimi (konsekwencja zmiany systemowej);
podejmowane przez kuratorów oświaty w trybie działań planowych monitorowanie przeprowadzane będzie z wykorzystaniem arkuszy monitorowania zatwierdzonych przez MEN;
na elektronicznej platformie nadzoru pedagogicznego będą gromadzone informacje uzyskane w trakcie monitorowania przewidzianego w planie nadzoru pedagogicznego zawarte w arkuszach monitorowania;
organ sprawujący nadzór pedagogiczny będzie zawiadamiał, w terminie co najmniej 3 dni przed planowanym rozpoczęciem monitorowania, dyrektora szkoły o zamiarze przeprowadzenia monitorowania przewidzianego w planie nadzoru pedagogicznego;
zmiany porządkujące w związku ze zniesieniem podziału na szkoły niepubliczne i szkoły niepubliczne z uprawnieniami szkół publicznych;
od 1 września 2019 r. kurator oświaty nie będzie sprawował już nadzoru pedagogicznego nad publicznymi placówkami doskonalenia nauczycieli prowadzonymi przez samorząd województwa, powiat lub gminę.

Projekt rozporządzenia MEN zmieniającego rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia oraz warunków i form realizowania specjalnych działań opiekuńczo-wychowawczych w przedszkolach i szkołach specjalnych, zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej (z 18 czerwca 2019 r.)

Uchylono regulacje dotyczące łączenia klas w szkołach zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej. Kwestie te będą bowiem uregulowane w innych aktach prawnych.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie warunków, jakie musi spełnić osoba ubiegająca się o uzyskanie dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe (z 3 lipca 2019 r.).

Najważniejsze rozwiązania:

osoba, która potwierdziła kwalifikację wyodrębnioną w zawodzie nauczanym na poziomie technika powinna mieć możliwość uzyskania dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe bez względu na okres, w jakim potwierdziła poszczególne kwalifikacje lub zawód, jeżeli posiada odpowiednie dokumenty potwierdzające kwalifikacje w zawodzie, takie jak: certyfikat kwalifikacji zawodowej, świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie lub świadectwo czeladnicze,
możliwe będzie uznanie uzyskanych na podstawie dotychczasowych przepisów świadectw potwierdzających kwalifikacje w zawodzie oraz świadectw czeladniczych w celu uzyskania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe albo dyplomu zawodowego,
w załącznikach określony zostanie wykaz dokumentów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego w zawodzie nauczanym na poziomie technika, a także wykaz dokumentów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie wymaganych do uzyskania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika określonym w dotychczasowej klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego,
określenie sposobu ustalania wyniku umieszczanego na dyplomie zawodowym z uwzględnieniem różnego sposobu określenia wyniku poszczególnych egzaminów (dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej będzie ustalał jeden wynik końcowy umieszczany na wydawanym dyplomie zawodowym).

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (z 7 czerwca 2019 r.).

Przewidziano następujące nowości:

wymóg, by podręcznik opracowany w wersji papierowej posiadał cyfrową wersję,
do wniosku należy dołączyć nośnik informatyczny z cyfrową wersją podręcznika,
dla cyfrowej wersji konieczne będzie określenie we wniosku opisu środowiska sprzętowego i programowego niezbędnego do użytkowania podręcznik,
w przypadku zamieszczania cyfrowej wersji podręcznika w Internecie wnioskodawca będzie musiał wskazać we wniosku informację o miejscu zamieszczenia i sposobie dostępu do tej wersji,
zmiany w zakresie oświadczeń składanych przez kandydatów na rzeczoznawców.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą (z 6 czerwca 2019 r.).

W projekcie przewidziano następujące zmiany w stosunku do dotychczasowego rozporządzenia:

uwzględnienie zmiany dotychczasowej nazwy „szkolne punkty konsultacyjne” na „szkoły polskie”,
uzupełnienie ram programowych kształcenia uzupełniającego, określonych w załączniku nr 1, o treści dla klas na poziomie 4-letniego liceum ogólnokształcącego.

Zmiany mają charakter precyzujący.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (z 6 czerwca 2019 r.).

Wprowadzono następujące zmiany:

zmiany w zakresie nazewnictwa m.in. w zakresie nazwy egzaminu zawodowego (dotychczasowy egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie) oraz dokumentów, które można uzyskać po zdaniu egzaminu zawodowego, tj. certyfikatu kwalifikacji zawodowej (dotychczasowe świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie) i dyplomu zawodowego (dotychczasowy dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe); zastąpienia dotychczasowej placówki kształcenia praktycznego – centrum kształcenia zawodowego; a także zastąpienia dotychczasowych „szkolnych punktów konsultacyjnych” przez „szkoły polskie”;
odpowiednie zmiany w zakresie świadectw i innych druków szkolnych (w związku ze zmianą organizacji kształcenia w branżowych szkołach II stopnia oraz szkołach policealnych);
na świadectwach ukończenia szkół prowadzących kształcenie zawodowe (tj. pięcioletniego technikum, trzyletniej branżowej szkoły I stopnia, dwuletniej branżowej szkoły II stopnia oraz szkoły policealnej) dodano informację o tym, że świadectwo ukończenia danej szkoły nie potwierdza uzyskania kwalifikacji w zawodzie,
dodano wzór druku zaświadczenia o zawodzie, zaświadczenia o przebiegu nauczania oraz poddruku duplikatu;
doprecyzowany został przepis dotyczący wydawania świadectw szkolnych w języku mniejszości narodowej, etnicznej lub języku regionalnym;
dostosowano arkusze ocen w związku z tym, że dotychczasowa szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej staje się szkołą niepubliczną;
zmianie uległ element tekstowy znaku graficznego odnoszący się do ram kwalifikacji, przy pozostawieniu bez zmian dotychczasowego elementu graficznego znaku;
wprowadzono arkusze ocen uczniów dla szkół polskich realizujących program nauczania uwzględniający ramy programowe kształcenia uzupełniającego dla szkół polskich w zakresie szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego;
zmiany we wzorach druków w załącznikach nr 3 i 7,
na świadectwach wydawanych uczniom realizującym program międzynarodowy umieszczona zostanie adnotacja o realizacji lub ukończeniu programu międzynarodowego wraz z pełną nazwą programu.

Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły podstawowej, publicznej szkoły ponadpodstawowej lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (z 4 lipca 2019 r.).

Dodano, że ogłoszenie konkursu zawierające wskazanie wymaganych dokumentów zawiera również:

w przypadku nauczyciela akademickiego – obowiązek złożenia oświadczenia, że nie był prawomocnie ukarany karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 276 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
w przypadku cudzoziemców – oprócz kopii dokumentu potwierdzającego znajomość języka polskiego, tj. certyfikatu znajomości języka polskiego wydawanego przez Państwową Komisję do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego, również kopię dyplomu ukończenia studiów na kierunku filologia polska lub kopię dokumentu potwierdzającego prawo do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego języka polskiego.

Jednocześnie wprowadzono zmiany w terminologii dotyczącej dokumentów potwierdzających ukończenie form z zakresu zarządzania, wymaganych od kandydata na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły lub publicznej placówki.

Projekt rozporządzenia MEN zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (z 19 czerwca 2019 r.).

Najważniejsze zmiany:

wykreślenie sformułowania „szkoła policealna dla młodzieży” oraz dodanie do przepisów dotyczących szkół dla dorosłych, również branżowych szkół II stopnia oraz szkół policealnych, w których organizacja kształcenia będzie analogiczna do dotychczasowej organizacji kształcenia w szkołach dla dorosłych, a co za tym idzie, sposób prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania również powinien być analogiczny;
w dzienniku lekcyjnym szkoły dla dorosłych, branżowej szkoły II stopnia i szkoły policealnej uwzględnione będą oceny z egzaminów semestralnych i egzaminów poprawkowych przeprowadzanych w formie pisemnej, w formie ustnej lub w formie zadania praktycznego;
usunięcie możliwości wypełniania arkuszy ocen uczniów i słuchaczy pismem maszynowym;
umożliwienie prowadzenia przez szkoły i placówki odpowiednio księgi ewidencji dzieci i młodzieży, księgi uczniów, księgi słuchaczy oraz księgi wychowanków także w postaci elektronicznej (za zgodą organu prowadzącego szkołę lub placówkę, księgi te będą mogły być prowadzone wyłącznie w postaci elektronicznej – w takiej sytuacji do ksiąg tych będą wpisywane jedynie dzieci, uczniowie, słuchacze i wychowankowie nowi, tzn. wobec których rozpoczął się obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego lub obowiązek szkolny – w przypadku księgi ewidencji dzieci i młodzieży – lub rozpoczynający naukę w danej szkole lub pobyt w placówce – w przypadku księgi uczniów, księgi słuchaczy i księgi wychowanków);
system informatyczny służący do prowadzenia dzienników elektronicznych musi uwzględniać standardy WCAG 2.0 (Web Content Accessibility Guidelines).

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie wynagradzania nauczycieli zatrudnionych w szkołach polskich oraz w publicznych szkołach i zespołach szkół przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej (z 17 czerwca 2019 r.).

Utrzymano dotychczasowy stan prawny. Przewidziane zostały jedynie następujące nowości:

zmiana wysokości wynagrodzenia nauczyciela związku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego w wyniku złożenia wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 31 października będzie dokonywana z dniem 1 stycznia roku następującego po roku kalendarzowym, w którym nauczyciel uzyskał wyższy stopień awansu zawodowego;
umożliwione będzie wypłacanie dodatku walutowego również w euro (EUR), w przypadkach uzasadnionych zapewnieniem siły nabywczej pieniądza, na pisemny wniosek nauczyciela.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie powierzenia Ośrodkowi Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą sprawowania nadzoru pedagogicznego nad szkołami polskimi oraz szkołami i zespołami szkół w Polsce i za granicą, a także wykonywania w odniesieniu do nich zadań organu prowadzącego, oraz zadań związanych z awansem zawodowym nauczycieli tych szkół (z 28 czerwca 2019 r.).

MEN powierzy ORPEG oprócz dotychczasowych zadań, tj. sprawowania nadzoru pedagogicznego nad szkolnymi punktami konsultacyjnymi (które z dniem 1 września 2019 r. stają się szkołami polskimi) oraz szkołami i zespołami szkół w Polsce i za granicą, oraz wykonywania w odniesieniu do nich zadań organu prowadzącego – dodatkowo zadania związane z awansem zawodowym nauczycieli tych szkół.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu zawodowego oraz egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (z 12 lipca 2019 r.).

Przewidziano następujące nowości:

możliwość wystąpienia do okręgowej komisji egzaminacyjnej z umotywowanym wnioskiem o zgodę na przeprowadzenie egzaminu z wykorzystaniem wyposażenia stanowiska egzaminacyjnego posiadanego przez szkołę, placówkę, centrum, pracodawcę lub podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy innego, niż określone do wykonania danego zadania spośród zadań jawnych;
liczba członków zespołu nadzorującego część pisemną egzaminu zawodowego oraz część praktyczną egzaminu zawodowego będzie zwiększana o jedną osobę, jeżeli na Sali egzaminacyjnej jest więcej niż 25 zdających i zwiększana o jedną osobę na każdych kolejnych 25 osób;
wprowadzenie konkretnych terminów składania deklaracji o przystąpieniu do egzaminu zawodowego, tj. do dnia 10 września dla osób, które zamierzają przystąpić do egzaminu między dniem 2 listopada a dniem 28 lutego danego roku szkolnego, a także do dnia 7 lutego dla osób, które zamierzają przystąpić do egzaminu między dniem 1 kwietnia a dniem 31 sierpnia danego roku szkolnego, zamiast tak jak to było w dotychczasowym rozporządzeniu na 4 miesiące przed terminem egzaminu;
możliwość powołania do zespołu egzaminacyjnego innych nauczycieli, w tym osób posiadających kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela niezatrudnionych w szkole, placówce lub centrum, jeżeli nie ma możliwości powołania nauczyciela zatrudnionego w szkole.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie egzaminów eksternistycznych (z 9 lipca 2019 r.).

Nowe rozporządzenie ma regulować:

warunki i tryb przeprowadzania egzaminów eksternistycznych z zakresu obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowych planach nauczania szkoły podstawowej dla dorosłych i liceum ogólnokształcącego dla dorosłych oraz egzaminów eksternistycznych z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej, branżowej szkoły I stopnia i branżowej szkoły II stopnia, w tym warunki oceniania tych egzaminów, oraz zajęcia edukacyjne z których są przeprowadzane egzaminy eksternistyczne z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej, branżowej szkoły I stopnia i branżowej szkoły II stopnia;
warunki dopuszczania do egzaminów eksternistycznych wymienionych powyżej i do egzaminu eksternistycznego zawodowego w zakresie danej kwalifikacji;
warunki wynagradzania egzaminatorów przeprowadzających egzaminy eksternistyczne wymienione powyżej;
zawody, w zakresie których nie przeprowadza się egzaminów eksternistycznych zawodowych w zakresie danej kwalifikacji.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania uzupełniającego do publicznych przedszkoli, szkół, placówek i centrów (z 9 lipca 2019 r.).

Projekt rozporządzenia ma na celu dostosowanie przepisów do rozwiązań wprowadzonych ustawą z 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2245). Chodzi tu mianowicie o:

zmianę kryteriów postępowania rekrutacyjnego do branżowej szkoły II stopnia polegających na rezygnacji z brania pod uwagę szczególnych osiągnięć wymienionych na świadectwie ukończenia branżowej szkoły I stopnia;
zastąpienie placówek kształcenia praktycznego oraz ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego – centrami kształcenia zawodowego;
uzupełnienie przepisów przejściowych regulujących sposób przeliczania na punkty ocen z zajęć edukacyjnych wymienionych na świadectwie ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej, oraz ilość punktów przyznawanych za świadectwo ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej z wyróżnieniem.

W pozostałym zakresie rozporządzenie właściwie powiela dotychczasowe rozwiązania.

Projekt rozporządzenia MEN w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej (z 6 czerwca 2019 r.).

Przewidziano następujące zmiany:

zmiany terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej (dotyczących powierzchni gruntów, obiektów budowlanych oraz pomieszczeń szkoły i placówki oświatowej, jak również danych dziedzinowych ucznia obejmujących informacje o spełnianiu przez ucznia obowiązku szkolnego w szkole obwodowej);
rozszerzenie zakresu danych dotyczących rodzajów opinii o opinie w sprawie udzielenia zezwolenia na zatrudnienie młodocianego lub osoby, która ukończyła ośmioletnią szkołą podstawową, niemająca 15 lat, w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy lub nauki zawodu;
doprecyzowanie zakresu danych dotyczących liczby uczniów objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną (o dane, ilu z tych uczniów posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego);
rozszerzenie zakresu danych o liczbę uczniów korzystających ze świetlicy szkolnej według klas oraz uczestniczących w zajęciach wychowania do życia w rodzinie według klas i płci;
doprecyzowanie zakresu danych dotyczących organizacji i działalności placówek oświatowo-wychowawczych, które obejmują liczbę uczestników zajęć stałych, okresowych i okazjonalnych;
w bazie danych zbierane będą dane o liczbie uczestników kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, według płci oraz z wyszczególnieniem osób pracujących i bezrobotnych oraz liczbie osób, które ukończyły poszczególne pozaszkolne formy kształcenia;
zbierane będą również dane dotyczące liczby poszczególnych pozaszkolnych form kształcenia, z wyszczególnieniem form pozaszkolnych prowadzonych dodatkowo w formie dziennej;
rozszerzenie zakresu gromadzenia dodatkowych danych dziedzinowych dotyczących liczby nauczycieli, z którymi rozwiązano stosunek pracy albo planowane jest jego rozwiązanie (o inne przyczyny, na podstawie których następuje rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem lub planowane jest jego rozwiązanie, tj.: w związku z uzyskaniem negatywnej oceny pracy, w związku z cofnięciem skierowania do nauczania religii w szkole, w następstwie nieusprawiedliwionego niezgłoszenia się nauczyciela na badanie okresowe lub kontrolne);
zbieranie danych dotyczących pracowników realizujących zajęcia z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi;
rozszerzenie zakresu gromadzenia danych dotyczących przyczyn nieprowadzenia zajęć przez nauczycieli (o przyczyny nieprowadzenia zajęć przez nauczycieli tj.: zwolnienie od pracy w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem do lat 14, urlop szkoleniowy, zwolnienie okolicznościowe)
doprecyzowanie zakresu danych dziedzinowych nauczycieli dotyczących wysokości wynagrodzenia;
rozszerzenie zakresu gromadzenia danych dotyczących dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli (dotyczy nauczycieli, którzy odbyli szkolenia branżowe realizowane w trzyletnich cyklach w wymiarze 40 godzin w cyklu).

Dariusz Skrzyński

22-08-2019