Rozstrzygnięcie, które wyjście ze szkoły jest „wycieczką”, a które „wyjściem grupowym” wymaga ustalenia, czy dane wyjście uczniów jest związane z działalnością turystyczno-krajoznawczą szkoły. Jeżeli tak, to forma określana jest jako wycieczka. Jeżeli nie, będzie uznana jako wyjście grupowe, które wymaga, zamieszczenia odpowiedniej adnotacji w odrębnym rejestrze.
Podstawową formą działalności turystyczno-krajoznawczej jest wycieczka
Publiczne szkoły mogą organizować dla uczniów krajoznawstwo i turystykę w trakcie roku szkolnego, w szczególności w ramach zajęć dydaktyczno-wychowawczych lub opiekuńczych, z wyjątkiem okresu ferii letnich i zimowych oraz wiosennej i zimowej przerwy świątecznej. Cele organizowanego przez szkoły krajoznawstwa i turystyki oraz zasady organizacji wycieczek szkolnych reguluje rozporządzenie MEN z 25 maja 2018 r. Zgodnie z jego przepisami formami działalności w zakresie krajoznawstwa i turystyki są:
- wycieczki przedmiotowe – inicjowane i realizowane przez nauczycieli w celu uzupełnienia programu nauczania w ramach jednego lub kilku przedmiotów,
- wycieczki krajoznawczo-turystyczne o charakterze interdyscyplinarnym, w których udział nie wymaga od uczniów przygotowania kondycyjnego i umiejętności posługiwania się specjalistycznym sprzętem, organizowane w celu nabywania wiedzy o otaczającym środowisku i umiejętności zastosowania tej wiedzy w praktyce,
- specjalistycznych wycieczki krajoznawczo-turystyczne, w których udział wymaga od uczniów przygotowania kondycyjnego, sprawnościowego i umiejętności posługiwania się specjalistycznym sprzętem, a program wycieczki przewiduje intensywną aktywność turystyczną, fizyczną lub długodystansowość na szlakach turystycznych.
Wyjście poza teren szkoły
Nie każde zorganizowane wyjście z uczniami poza teren szkoły jest wycieczką. Poza terenem szkoły mogą być także organizowane różne zajęcia, w tym zajęcia sportowe. Są one innymi formami działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły w myśl art. 109 ust. 4 Prawa oświatowego.
Zakwalifikowanie wyjść poza teren szkoły do innej kategorii niż wycieczka wymaga odmiennego dokumentowania, w sposób przyjęty w szkole. Takim dokumentem jest rejestr wyjść.
Zgodnie z § 2a rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz.69 ze zm.) dyrektor albo upoważniona przez niego osoba prowadzi rejestr wyjść grupowych uczniów, z wyjątkiem wycieczek – patrz przykład.
|
Rejestr wyjść grupowych uczniów zawiera: datę, miejsce i godzinę wyjścia lub zbiórki uczniów, cel lub program wyjścia, miejsce i godzinę powrotu, imiona i nazwiska opiekunów, liczbę uczniów oraz podpisy opiekunów i dyrektora. |
|
Przykład: Wyjście uczniów na zajęcia wychowania fizycznego prowadzone na basenie, czy w innym obiekcie, a nawet wyjazd na zwody nie są związane z działalnością turystyczno-krajoznawczą szkoły. Nie są wycieczką, więc nie wymagają przedstawienia dyrektorowi karty wycieczki, niezbędnej do uzyskania. Nauczyciele powinni dokumentować takie wyjścia odpowiednim rejestrze. |
Dyrektor szkoły powinien zarządzeniem wskazać osobę prowadzącą rejestr, do której będą zgłaszali się nauczyciele planujący wyjście poza teren szkoły. Należy również określić dokładnie uszczegółowić pojęcie wyjścia, aby kwestia wpisywania do rejestru nie stanowiła problemu dla nauczycieli.
Wyjście a wycieczka
Rozstrzygnięcie, które wyjście ze szkoły jest „wycieczką”, a które „wyjściem grupowym” wymaga uwzględnienia rozporządzenia MEN z 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki, zgodnie z którym szkoła może organizować krajoznawstwo i turystykę. W § 2 ww. rozporządzenia określone zostały cele wycieczki:
- poznawanie kraju, jego środowiska przyrodniczego, tradycji, zabytków kultury i historii,
- poznawanie kultury i języka innych państw,
- poszerzanie wiedzy z różnych dziedzin życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego,
- wspomaganie rodziny i szkoły w procesie wychowania,
- upowszechnianie wśród uczniów zasad ochrony środowiska naturalnego oraz wiedzy o składnikach i funkcjonowaniu rodzimego środowiska przyrodniczego, a także umiejętności korzystania z zasobów przyrody,
- upowszechnianie zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej oraz podnoszenie sprawności fizycznej,
- poprawę stanu zdrowia uczniów pochodzących z terenów zagrożonych ekologicznie,
- przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym, w szczególności w ramach profilaktyki uniwersalnej,
- poznawanie zasad bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach.
Zatem nie każde wyjście z uczniami poza teren szkoły musi być wycieczką. Jeśli służy realizacji innych celów niż wycieczka, dyrektor szkoły może zaliczyć je do innej grupy.
Podstawa prawna:
- art. 109 ust. 4 ustawy z 16 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2018 r. poz. 996),
- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz.U. z 2018 r. poz. 1055),
- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. nr 6, poz. 69 ze zm.).
Dariusz Skrzyński
11-06-2019
